Terwijl de dames in Grosslobming een einde zaten te breien aan hun hele Grand Prix-avontuur, waren de heren alweer doende in de Roemeense hoofdstad Boekarest, voor luik 2 van hun Grand Chess Tour, m.b. de Superbet Chess Classic. Die hele tour omvat een boel Rapid & Blitz-evenementen, die ik het liefst straal negeer, maar zoals de naam aangeeft, gaat het deze keer – Gode zij dank – om een klassiek gebeuren. Het andere klassieke luik is de wereldberoemde Sinquefield Cup later op het jaar. Gelukkig dat het aloude reguliere schaak nog kan, want het is tegenwoordig bijna al flits-en-blits en/of Freestyle-schaak wat de klok slaat.
Mocht u het kwijt zijn: zo’n tour wordt betwist door 9 ‘reguliere’ deelnemers (meteen ook de enigen die GCT-punten krijgen) aangevuld met zoveel vooraf bepaalde wild cards als nodig. Hier in Boekarest was dat er één, thuisspeler Deac, die er overigens ook al bij was in het 1ste luik, Superbet Rapid & Blitz Polen (Warschau), waar niet minder dan 5 wild cards van de partij waren. In principe nemen de reguliere spelers verplicht deel aan de twee klassieke luiken, maar verder aan maximum twee van de drie Rapid & Blitz-luiken. Het Poolse luik werd, met bijna een straat voorsprong, gewonnen door wild card Fedoseev (voor Vachier-Lagrave en Praggnanandhaa, resp. 10 en 8 GCT-punten).
In Warschau werd begonnen met twee overwinningen en drie remises. Daar valt mee te leven: er wordt tenminste (meer dan één keer) gescoord. De eerste winnaars (en leiders) waren Firouzja en So: de eerste versloeg overtuigend ‘landgenoot’ Vachier-Lagrave, de tweede profiteerde van een tijdnoodblunder van Deac, waarna het meteen uit was. Een alleszins boeiende ontmoeting was de Indiase clash Gukesh–Praggnanandhaa, een scherp tactisch gevecht waarin de wereldkampioen duidelijk beter kwam te staan maar zijn opponent niettemin de remisehaven wist te bereiken. Aronian en Abdusattorov hielden het rustig en waren ook het eerst klaar, terwijl Caruana, winnaar van de vorige twee edities, de tanden stuk beet op een precies verdedigende Duda.
Gekke (nu ja, wat heet?) bedoening in ronde 2: ook nu twee overwinningen en drie remises, maar het waren uitgerekend de eerste verliezers die weer rechtveerden. In een subtiel positioneel gevecht nam Deac Aronian te grazen, terwijl Vachier-Lagrave leider So ten val bracht, toen die de kans op remise verspeelde op de 68ste zet. Co-leider Firouzja kon profiteren om alleen aan de kop te komen, maar moest daarbij wel genoegen nemen met remise, omdat Duda niet wou berusten in de meermaals dreigende nederlaag en per saldo het hoofd boven water wist te houden. In Gukesh–Abdusattorov en Caruana–Praggnanandhaa werden de bekende paden telkens snel verlaten, maar geraakte niemand de weg kwijt.
In ronde 3 werd alweer twee keer gewonnen. Weliswaar ging Firouzja tegen Caruana gretig op zoek naar aanval, maar zoals wel vaker tegen de Amerikaan kreeg hij het deksel op de neus. Jeugdige rivalen Praggnanandhaa en Abdusattorov zorgden ook al voor een boeiend kijkstuk, waarin wit positioneel de overhand verkreeg en dat omzette in winst. Verder licht spetterende remises. Aronian kreeg Vachier-Lagraves geliefde Grünfeld om de oren, maar wist via een goed getimed kwaliteitsoffer de voeten netjes op het droge te houden. Gukesh–Deac leverde wisselende kansen op. De wereldkampioen behaalde een gunstige stelling maar krasselde die weg in tijdnood, waarna Deac aan het laken begon te trekken om het op zijn beurt weer te laten schieten. Ook So–Duda eindigde onbeslist. Twee nieuwe leiders, dus, Caruana en Pragg (2/3), gevolgd door een langgerekt peloton (1,5/3) en twee hekkensluiters, Abdusattorov en Aronian (1/3). Van grote verschillen is (nog) niet bepaald sprake.
Ronde 4. Voor de 4de keer op rij twee zeges, en alsof het was om alles zo dicht mogelijk bij elkaar te houden, vielen die ruwweg in het midden. Aronian wist wel zijn eerste punt te oogsten, ten nadele van Duda, waardoor hij van de (gedeelde) laatste plaats af was, en Vachier-Lagrave gaf Gukesh een pak voor de broek, zodat hij aanschoof op de (gedeelde) eerste plaats. Caruana–Abdusattorov en Deac–Praggnanandhaa eindigden onbeslist, terwijl Firouzja, gretig op zoek naar herstel na de nul van de vorige dag, So compleet op de knieën speelde, maar pardoes een kwaliteit en zijn voordeel wegblunderde en zich nog moest reppen naar een puntendeling. Drie leiders nu, Caruana, Pragg en Vachier-Lagrave (2,5/4), een kwartet achtervolgers (2/4) en een trio hekkensluiters onmiddellijk daarna (1,5/4). Nog steeds niet meer dan een punt verschil tussen de eerste en de laatste, zodat het nog bijzonder veel kanten uitkan.
Ronde 5 bracht geen sikkepit bijkomende afscheiding. Eerst miste Duda wel een kans om Gukesh onderuit te halen, en zette So Caruana aardig onder druk, maar dat alles plus de drie overige partijen leverde voor niemand iets op. Er veranderde iets, maar ook niet meer, in ronde 6: deze keer ging Gukesh wel tegen de vlakte, na een geslaagde dreun van Firouzja, die het trio op stek 1 gezelschap ging houden. Twee trio’s volgen het nieuwe kwartet op 1, telkens op een half punt van elkaar. Enkel Gukesh, eenzame rode lantaarn, staat op meer dan een punt van de leiders.
Ook in ronde 7 regende het weer remises, al is daarmee lang niet alles gezegd. Abdusattorov scoorde een gave zege tegen Duda, die zo tot bij Gukesh zakt (of liever, Gukesh stijgt tot bij hem). Verder weinig nieuws onder de zon, al kwam Praggnanandhaa het dichtst bij de zege, tegen medeleider Firouzja. Merkwaardig allemaal: twee ronden voor het einde vier leiders (4/7), vier achtervolgers (3,5/7) en twee hekkensluiters (2,5/7). Geen groter verschil dan 1,5 punt, en niemand die meer dan een punt afwijkt van 50%. Leiders en achtervolgers wonnen samen 10 keer, terwijl het al 25 keer remise werd. Dat de laatste twee het tornooi niet meer zullen winnen heeft niet zozeer te maken met een (vrijwel) onoverbrugbare achterstand, als wel met het feit dat er nog 8 spelers vóór hen zijn. Beetje veel om die allemaal in te halen en/of voorbij te steken.
Ronde 8. Met zowat iedereen op een (groot) hoopje zou het zaak kunnen zijn om dat ene been waarmee men traditiegewijs in de finale komt te staan, alvast nu uit te slaan. Het is niet de overweging die Gukesh gehad zal hebben, maar omdat hij als wereldkampioen hier nog niet veel heeft kunnen schitteren, wou hij ongetwijfeld ook uithalen en dat heeft Aronian dus geweten, al heeft hij het verlies deels over zichzelf afgeroepen. Vooraan was het echter Praggnanandhaa die een optie nam op de eindzege, door in een voortreffelijk gespeelde Benko So over de knie te leggen. Zijn drie voormalige co-leiders kwamen niet verder dan remise en volgen nu op een half punt, terwijl de dito achtervolgers nu op een heel punt staan. Intussen bedraagt het verschil tussen de 1ste en de 10de toch al 2 (twee!) punten. Ter vergelijking: bij de dames onlangs was het na 8 ronden 3,5.
Ronde 9. Zoals dat gaat, wordt een tornooi dat toch als spannend wordt ervaren, niet metéén besloten maar wel in een play-off. Het feit dat er tot op het einde bijzonder weinig afscheiding was, is daar niet vreemd aan. Maar hoe ging het precies in die laatste ronde? Leider Praggnanandhaa cruisede tegen Aronian heel comfortabel naar remise, zodat hij al minstens een play-off in handen had. Enkel het eerste groepje kon hem desgevallend nog bijbenen, de anderen mochten hun illusies opbergen. Vachier-Lagrave kon echter Duda op de knieën dwingen, terwijl Firouzja, ondanks een slechtere stelling, Deac nog kon verschalken. De twee Fransen sloten dus aan bij Pragg voor een play-off met drie. Caruana, met zwart, deed moeite genoeg maar kon Gukesh niet verontrusten, en viel dus af, m.a.w. strandde op een 4de plaats. Ook Abdusattorov en So hielden het, na 65 zetten, op remise. De eerste werd daarmee 5de, de laatste gedeeld 6-9de.
Play-offs. Er werd een enkelvoudige round robin (5’+2”) gespeeld, m.a.w. iedereen één keer tegen elk van de twee anderen. Een nieuwe ex aequo zou Armageddon betekenen. Firouzja en Praggnanandhaa waren het eerst aan zet. Ze zochten hun heil in de complexiteiten en subtiliteiten van een Giuoco Piano, maar deden dat beiden voldoende foutloos om overeind te blijven. In het Franse ‘onderonsje’ met Vachier-Lagrave opteerde Firouzja voor de Caro-Kann, wat wit een licht ruimtevoordeel opleverde. Ook hier wist zwart het spel in veilige wateren te sturen, en was remise het logische resultaat. Praggnanandhaa had nu wit tegen Vachier-Lagrave, en er kwam een Siciliaans Vierpaardenspel op het bord, waarin hij algauw een pion offerde voor actief spel. De ander wist de witte druk niettemin te neutraliseren, richting een eindspel met een net iets onveiligere koning. In die fase echter deed hij, mede onder acute tijdsdruk een paar suboptimale zetten en daar wist Pragg wel raad mee. De enige winstpartij volstond dus voor de eindzege: Praggnanandhaa wint de Superbet Chess Classic van Boekarest, Roemenië, voor Firouzja (2de) en Vachier-Lagrave (3de).
Het is de tweede keer op enkele maanden dat Praggnanandhaa eindwinnaar wordt van een klassiek toptornooi, telkens ook via ex aequo en play-offs. Eerder dit jaar zegevierde hij in Tata Steel, waar Gukesh weliswaar het pleit verloor, omdat hij verzuimde zijn kansen te benutten. In het Prague Chess Festival werd hij 4de (gedeeld 2-4de) en in de Superbet Rapid & Blitz Polen 3de. In de tussenstand van de Grand Chess Tour staat hij op een 2de plaats (18 ptn), achter Vachier-Lagrave (20), die in Polen vóór hem eindigde en hier in Boekarest evenveel punten krijgt als zijn twee ex aequo-kompanen, ook al was Praggnanandhaa formeel de eindwinnaar. Intussen heeft hij al goed punten verzameld voor het FIDE Circuit 2025. Daarin gaat het om de vijf beste resultaten van een speler in de tornooien die officieel meetellen. Momenteel staat Praggnanandhaa daar stevig aan de leiding, maar hijzelf en ook veel andere spelers zitten nog niet aan de vereiste 5 tornooien, laat staan hun vijf beste, en dus zeggen de punten nog niet zo veel. Maar Pragg kan alvast nu al vier goede tot zeer goede resultaten voorleggen. De winnaar van het FIDE Circuit 2025 krijgt sowieso een zitje in het Kandidatentornooi …