In die onvolprezen schaaktempel van de Saint Louis Chess Club in, uiteraard, Saint Louis, Missouri, had dezer dagen de 4^de editie plaats van de Cairns Cup, het vrouwelijke equivalent van de illustere Sinquefield Cup, die weleens het epitheton “Wimbledon van het schaken” krijgt toebedeeld, zij het ten onrechte, want dat is uiteraard Tata Steel. Laten we het dan de “US Open van het schaken” noemen, dat is ook lekker.

Maar goed, het is wel de vrouwelijke versie, en die is (nog) niet zo spraakmakend als het “Open” origineel. Een aardige bezetting niettemin, met zes speelsters van +2500 (bij de dames zowat de hoogste categorie), aangevuld met twee van +2400 en twee van +2300. Uiteraard waren de Amerikaanse dames goed vertegenwoordigd, met 3 participantes, te weten de eeuwige Irina Krush, de nog altijd maar 14-jarige Alice Lee en de ervaren Anna Zatonskih, de kampioene van de vorige editie. Ook Oekraïne kon 2 deelneemsters afvaardigen, wat niet zo moeilijk was, want de Muzychuk-zussen, Anna en Mariya komen zelden alleen. Verder zeer bekende namen, met in ELO-volgorde Zhongyi Tan, goed op dreef dit jaar als winnares van het Kandidatestornooi, Nana Dzagnidze, Harika (Dronavalli), intussen net onder 2500, Alexandra Kosteniuk en Elisabeth Paehtz.

Het begon leuk met overwinningen van Tan, Mariya Muzychuk en Kosteniuk, en twee remises, waarvan er eentje, Harika–Dzagnidze, liefst 126 zetten telde. Beide dames hesen zich vervolgens, victorieus op dag 2, naast de drie koploopsters. Daarna werd winnen zeldzamer. Dag 3 leverde maar één zege op, voor Kosteniuk, die Dzagnidze het nalijken gaf. Het belangwekkendste resultaat van dag 4 was getekend Tan, die in een Frans miniatuurtje van 20 zetten de vloer aanveegde met titelverdedigster Zatonskih en alleen de leiding pakte. Kosteniuk van haar kant ging de boot in tegen tiener Lee en illustreerde daarmee haar alles-of-nietswedervaren: twee nullen en twee enen. De 5^de ronde was resultaatgewijs, maar allesbehalve zonder strijd en langs afgronden lopen, een maat voor niets: overal werd het punt gedeeld.  

Na de rustdag haalde Kosteniuk opnieuw uit, met een 3^de één al, ten koste van Mariya Muzychuk, wat haar in het gezelschap bracht van Harika, op een half punt van numera una Tan. In ronde 7 kletterde het weer vrolijk overal. De enige remise, Anna Muzychuk–Harika, zag zwart ternauwernood ontsnappen, terwijl er elders alom bloed vloeide. Tan en Kosteniuk zegevierden en verstevigden hun posities vooraan, terwijl verderop ook Mariya Muzychuk en Dzagnidze het pleit wonnen. Ze staan nu, met Harika, op een punt van Tan en een half van Kosteniuk. De Amerikaanse dames zijn allemaal achteraan te vinden, samen met Paehtz. Opvallend is wel de laatste plaats (1,5/7) van Zatonskih, vorig jaar winnares.

In de voorlaatste ronde volstond remise voor Tan om haar 1^ste plaats nog wat steviger te maken. Dat had natuurlijk ook te maken met de uppercut van Anna Muzychuk jegens Kosteniuk: die zinkt weg in het pelotonnetje op een vol punt van Tan, waar ook de Muzychuks, Dzagnidze en Harika staan te blinken. Onderaan was het Lee die Zatonskih een volgende nul aansmeerde. De afgang voor de laureate van 2023 wordt stilaan behoorlijk pijnlijk.  

Met dat comfortabele punt voorsprong kon Tan in de slotronde nog weinig gebeuren, en na een snelle remise tegen Kosteniuk al helemaal niks meer. Ook de andere partijen werden remise, op één na: Anna Muzychuk won van Lee en mepte het jonge talent daarmee onder de 50%-grens.

Op de eindzege van Tan (6/9) valt weinig (niets eigenlijk) aan te merken: ze won van Lee, Paehtz en Zatonskih, toevallig ook de drie laatsten in de stand, en verloor geen enkele keer. Ook Anna Muzychuk (5,5/9) bleef ongeslagen, maar had met winst tegen Kosteniuk en Lee een zege minder. Een groepje van 4 deelde de 3^de-6^de plaats (5/9): Harika, eveneens ongeslagen maar enkel succesvol tegen Kosteniuk, Mariya Muzychuk, die won van Lee en Zatonskih maar verloor van Kosteniuk, Dzagnidze, die, met Krush i.p.v. Lee, hetzelfde deed en Kosteniuk zelf, die opmerkelijk genoeg het grootste aantal zeges liet optekenen (4 stuks, tegen Mariya Muzychuk, Dzagnidze, Paehtz en Zatonskih), maar ook drie keer verloor (van Anna Muzychuk, Harika en Lee). Krush en Lee volgen op 7 en 8 (4/9), de eerste met maar één verlies (van Dzagnidze). Paehtz werd 9^de (3,5/9), Zatonskih ten slotte (met 5 nullen!) eindigde troosteloos als laatste (1,5/9). Tja, het ene jaar win je, het volgende ben je laatst …

Tot slot. Als dit tornooi iets zegt over de kansen van Tan om straks als uitdaagster ook wereldkampioene Ju van haar troon te spelen, dan is die laatste nog niet thuis. Ik vermoed niet dan het zo’n vaart zal lopen. Ju heeft Tan al eerder in een WK-kamp geklopt en is ook voor de uitdaagsters nadien, Goryachkina en Lei, niet door de knieën gegaan. En ze heeft onlangs, in Norway Chess, nog maar eens haar meesterschap getoond. Maar niets belet dat we straks een erg spannende WK-kamp kunnen krijgen.