Met enige vertraging krijgt u, geduldige lezer, de afloop van het eindspel van de Grand Chess Tour 2019. Voor de finale zaten Ding en Vachier-Lagrave tegenover elkaar, in de troosting vochten Carlsen en Aronian het uit. De wereldkampioen, die het hele GCT-seizoen nadrukkelijk had gedomineerd, kon dus hooguit de 3^de stek versieren, maar financieel zou hij sowieso het best varen. Qua troost kan dat ook tellen. _LEESMEER_

Al in de eerste van de twee klasssieke partijen zat het spel op de wagen. In een licht bloedstollend gevecht lanceerde Ding met zwart een briljant aanvalsplan en moest Vachier-Lagrave al zijn ontsnappingskunsten ten schaaktonele brengen, om vanuit een zowat totaal verloren positie een de dood tartend 4D-eindspel te overleven. Geef filmterm, 4D, maar vier dames. Dat zien we ook niet elke dag. In de andere partij verzekerde Carlsen zich van het loperpaar en griste nadien een niet zo onschuldige pionnetje mee, waardoor hij z’n eigen paard liet pennen. Desondanks sprong hij vervolgens vaardig om met alle complicaties, gooide een kwaliteit voor twee pionnen in de strijd en bracht Aronian, die zich zo kranig als kon  verweerde, uiteindelijk op de knieën. Het leverde de champ in één moeite een 6-0 voorsprong op

Dag twee was ook niet mis. Na een trage opbouw stak Ding het bord in brand met de opstoot g4 en bracht zijn beide torens in stelling voor een alles slopende koningsaanval, zonder acht te slaan op dat gevaarlijke zwarte vrijpionnetje dat dreigde naar dame te lopen. “Mijn stukken stonden zo goed dat ik dacht dat het wel kon”, zei de Chinese held laconiek, en gelijk had hij. Vachier-Lagrave bracht z’n vrije Arie tot op een zucht van de promotie en met schijnbare damewinst bovenop, maar Ding offerde vernietigend en met mataanval incluis richting de Franse koning en bijgevolg had Arie absoluut niets om handen. Derhalve was de score geopend: 9-3 voor de Chinees, niet bepaald oncomfortabel gelet op het feit dat rapid en blitz per zege maar 4 en 2 punten opleveren.

Aronian ging er compleet voor in zijn tweede partij tegen Carlsen, en die reageerde iets te optimistisch op de witte opmars door een pion te investeren voor actief tegenspel. De champ kwam niet onder de druk uit en zag zich genoodzaakt een tweede pion te geven om erger te voorkomen. In een ware thriller bleef hij vervolgens de Armeniër bestoken met praktische problemen en die slaagde er niet in om het materiële voordeel te verzilveren. Na 81 zetten was de stelling weer gelijk en kon Carlsen opgelucht ademhalen: op het nippertje redt hij zijn ongeslagen reeks, van nu al 107 partijen. 

Op de beslissende derde dag begonnen beide koplopers/achtervolgers met 6 punten voorsprong/achterstand aan het snelschaakcircus: twee rapidpartijen à maximaal 4 punten per stuk en 4 blitzspellen die elk 2 punten konden opleveren. Om weer gelijk te komen met hun opponenten hadden de twee anderen dus ten minste twee partijen nodig, en als rapid niets opleverde, moest er al een 3-1 worden gescoord in de blitzfase. Niet wat je noemt: “makkelijk zat”, en dan zeggen we nog niks over de kwaliteit van Ding en Carlsen, want je zult maar in zware winstdwang zitten tegen zulke twee tegenstanders.

In hun eerste rapidduel strafte Ding meteen de onnauwkeurigheden van Vachier-Lagrave in de opening af en daarmee dikte hij zijn voorsprong aan tot 10 punten. Er bleven er nog maximaal 12 over voor de Fransman om alsnog het tornooi te winnen, maar geen kip die nog een knip voor zijn kansen gaf. In de tweede partij kon hij zijn Chinese tegenstander wel een geïsoleerde pion aansmeren, maar die had voldoende stukkenactiviteit om de balans moeiteloos in evenwicht te houden. Daarmee was voor Ding de eindwinst verzekerd: ook als hij de vier blitzpartijen verloor, behield hij nog altijd 2 punten voorsprong. Daarin was het “chillen”, aldus MVL, die alsnog drie keer wist te winnen, en dus afsloot op een eervolle 16-12-nederlaag.  

In de andere kamp maakte Carlsen het meteen spannend door in betere papieren met één blunderzet Aronian de volle winst cadeau te doen, zijnde 4 van de 6 in te halen punten. In de tweede partij stelde hij wel weer orde op zaken, en met winst in de tweede blitzpartij bezegelde hij z’n 3^de plaats. Uiteindelijk eindigde het blitzgedeelte zelf nog gelijk: de onpare partijen werden remise, de eerste pare ging naar Carlsen, de laatste naar Aronian. Eindstand: 17-11 voor de champ.

Kortom, Liren DING wint de Grand Chess Tour 2019 en bevestigt daarmee wat hij al een heel jaar aan het bewijzen is: dat hij serieus in aanmerking komt als potentiële uitdager van de wereldkampioen. Vachier-Lagrave eindigt knap tweede, maar z’n hoofddoel is en blijft om zich in het laatste luik van de Grand Prix (in Jeruzalem, net begonnen) te kwalificeren voor het kandidatentornooi in het Russische Jekaterinenburg. Immers, op een wild card moet hij niet rekenen: die zou ‘lokaal’ blijven en dus naar een Rus gaan. De derde plaats is voor Carlsen, die z’n eigen vorm zo matig vond dat hij geen moeite had om te erkennen dat de andere twee verdiende finalisten waren. Aronian valt als vierde buiten het eremetaal, maar niet zonder flitsen van zijn klasse te hebben getoond. Bijkomend nieuws: om medische redenen laat hij de zonet vermelde GP van Jeruzalem wel aan zich voorbijgaan, net zoals Radjabov. Wang en Andreikin nemen daar hun plaats in.

In de marge van de London Chess Classic, de apotheose van de Grand Chess Tour 2019, werd er ter plekke ook een Open Tornooi gespeeld (en diverse kleinere evenementen), dat gewonnen werd door de jongelui Praggnanandhaa (14) en Smirnov (18), terwijl zus Vaishali (18) de eerste (jonge)dame was, op een gedeelde 7^de plaats.  

Ter info: december is ook weer razend schaakdruk. Niet enkel de GP van Jeruzalem is intussen aan de gang, een andere GP, m.n. van de dames, is al langer bezig: het gaat om het tweede luik in de cyclus van de vrouwen (u interpretere dat uitsluitend in de context van de Women’s Grand Prix), m.n. de GP van Monaco. Ter herinnering: de eerste, in Skolkovo, werd gewonnen door Humpy Koneru. We komen er nog op terug!