Een hele rustdag om, los van een potje verkwikkende slaap (Nepo) dan wel een “vreselijke” film (Fabi), hun belangwekkende clash voor te bereiden, resulteerde in een Schots Vierpaardenspel, niet meteen het scherpste opzet, maar van beide kanten niet onbegrijpelijk: Nepomniachtchi wil allereerst standhouden en Caruana wil geen voortijdige zelfeliminatie riskeren. Niettemin, ook met deze opening is niets vooraf gegarandeerd. _LEESMEER_

De begaande paden werden geruime tijd gevolgd en ook daarna werd het evenwicht niet verbroken. Uiteindelijk kwam een eindspel tot stand met dubbele torens en een witte vrije a-pion tegen een drie-twee pionnenmeerderheid van zwart ter koningszijde. Daar was voor niemand wat uit te puren en na de tijdcontrole werd meteen de vrede getekend. Daarmee komt Caruana geen stap dichter, maar hij blijft Nepo wel op de hielen zitten: één Russische misstap kan volstaan, ook gelet op het feit dat de Amerikaan best in staat is om een paar keer achter elkaar te winnen (in Saint Louis deed hij het ooit zeven keer, als ik me niet vergis).

Wat verder meespeelt in de druk die Nepomniachtchi moet voelen (niets moet natuurlijk, maar dat soort spanning zit nu eenmaal ingebakken in de stand van zaken van het moment), is wat de andere kanshebbers zoal uitspoken, want er is niet alleen Caruana. Intussen zaten  namelijk Giri (wit tegen Ding) en Vachier-Lagrave (zwart tegen Grischuk) beiden tot over hun oren in veel boeiender partijen verwikkeld.  

Giri en Ding zetten Spaans in en maakten er een dubbel verlate ruilvariant van (met ruil op de 6^de zet i.pv. de 4^de), ook wel Steenwijkervariant geheten. De Nederlander vond bescheiden-ga-weg dat zijn opponent er na een zet of twintig heel leuk bijstond, maar dan met de opstoot g7-g5-g4 te optimistisch voortzette. Je kunt ook zeggen dat Giri geen tien zetten meer nodig had om de ander én de partij af te maken. Hij liet een paar zetten later zonder aarzelen een hele loper in staan en sloopte vervolgens vakkundig het hele zwarte bouwwerk, al was bouwval een toepasselijker woordkeuze. Klassewerk van de “remisemeester”, nog altijd goed op dreef in 2021, die mogelijk het minst verwacht wordt als kandidaat-winnaar, maar intussen over Caruana naar de 2^de plaats wipt, op een halfje slechts van leider Nepomniachtchi.

Ook Grischuk en Vachier-Lagrave gaven de schaakenthousiastelingen waar voor hun geld. Dat deden ze vanuit een gesloten Siciliaan – Maximes Vergiftigde Pionvariant is de laatste tijd wel verre van een toonbeeld van onverslaanbaarheid, maar de Fransman blijft natuurlijk bijzonder beslagen in die materie – maar dan niet voor die van het type, bij wijze van spreken, van “op grootmoeders wijze”. Binnen de kortste keren stond het bord min of meer in brand en daarbij had de Fransman zeker het idee dat hij wat te ambiëren had. Maar misschien moet je net dát niet te gauw denken tegen Grischuk, want die speel je in dat soort stellingen ook niet meteen op een hoopje, au contraire. De digitale betweter vond trouwens, zeker na het suboptimale 19. … Ph5 (19. … Pg4 was een stuk sterker) dat wit duidelijk de beste papieren had, terwijl Vachier-Lagrave, zo bleek op de persconferentie nadien, waar hij dat na voortgeschreden inzicht ruiterlijk erkende, zijn stelling beter inschatte dan ze in wezen was.     

In de commentaarstudio was het alvast genieten (nu met Judit Polgar en Vidit Gujrathi) van de talrijke complicaties en varianten die konden worden ontrafeld, de offers en mogelijke offers die voor de schijn of echt konden worden uitgebroed en de matwegen die wederzijds te concipiëren vielen. Maar toen puntje bij paaltje kwam, was het Grischuk die het laken, zijnde de afwikkeling naar een gewonnen eindspel (met pluspion en gelijke lopers, en een zwarte monarch voor wie het reddende b7 buiten bereik was), naar zich wist te trekken, zoals de machines het trouwens al een hele tijd hadden vermoed. Daarmee beent de Rus de Fransman bij, op anderhalf punt van de leider, die naar alle waarschijnlijkheid zo een concurrent minder heeft.

Laat ik niet vergeten dat er nog een partij was, de langste van de dag overigens, die evenwel van ondergeschikt belang is omdat de beide spelers niet echt nog in aanmerking kunnen komen voor de eindzege. Alekseenko, in betere doen dan laatst, en Wang zochten een Italiaans gevecht, dat langdurig was en een beetje op en neer ging, maar uiteindelijk niet onterecht op remise uitdraaide.

Conclusies. Nepomniachtchi blijft aan de leiding (7/11), nu met een half punt op Giri (6,5/11) en nog steeds een punt op Caruana (6/11). Met nog drie partijen te gaan, zijn dat wellicht de enigen die nog in aanmerking komen. Nepo moet alvast nog drie keer volhouden, en heeft het voordeel dat beide concurrenten nog tegen elkaar moeten (volgende ronde trouwens). Maar zolang ze in zijn kielzog blijven, is hij niet veilig.

Verderop, de verliezers, van vandaag of eerder. Op de 4^de stek allereerst Grischuk en Vachier-Lagrave (5,5/11). Het is maar een half punt achter Caruana, maar je hebt minstens twee partijen nodig om de leider bij te halen, laat staan erover te gaan. Gevraagd naar hun aspiraties nu zei Grischuk, die zich al lang had neergelegd bij het feit dat hij het tornooi niet zou winnen en dus wat verrast was door die vraag, dat z’n kansen microscopisch waren, maar dat hij niettemin zou vechten waar het kon en voor wat hij waard was. Geen man overboord als het niet zou lukken, maar strijdbaar als altijd.  Vachier-Lagrave zat er daarentegen maar verslagen bij, alsof hij nu pas doorkreeg dat de eindwinst foetsie was, en bracht welhaast binnensmonds stamelend uit dat hij misschien zús of mogelijk zó, maar straalde tegelijkertijd zo nadrukkelijk uit dat hij helemaal nóppes zou, dat hij niet eens zichzelf overtuigde. Het is ook wat, je begint als co-leider aan de terugronde en vier partijen en een 1 op 4 later is alle hoop en zijn alle dromen die je een jaar hebt gekoesterd brutaal aan diggelen geslagen. Ik kan me vergissen, maar ik zag hem haast denken: zat Radjabov maar hier …    

Volledigheidshalve nog: Wang op 6 (5/11), Alekseenko op 7 (4,5/11) en Ding op 8 (4/11).