Je zult het altijd zien: net als je denkt dat er in het leven meer is dan schaken alleen en/of dat je hebt laten doorschemeren dat in het remisespel tot nu toe de ene wat meer aan de bak leek te komen dan de andere, haalt de realiteit je in een oogwenk en zonder pardon in. Kortom, er gebeurt iets belangwekkends én het spreekt je net voordien gemaakte inschatting lekker tegen. Ach, het moet ook niet te voorspelbaar worden. _LEESMEER_

In hun 4^de duel kozen de beide kempkippen (vrouwelijk voor -hanen) voor een Slavische partij (1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3) en daarbij was de zgn. Soultanbeieffvariant (4… dxc4 5. a4 e6) kennelijk geheel inbegrepen in het wederzijdse voorbereidingsarsenaal. Zelfs het onnatuurlijke 22… Kxf8 werd gespeeld met de evidente flair van allemaal-al-gezien, of moest althans die indruk wekken. Ju had misschien wel de kans om wat druk te gaan zetten, maar verkoos de torens te ruilen en een lekker ogend eindspel met dame en gelijke loper in te gaan, waarin Goryachkina geduld en nauwkeurigheid moest tonen. Dat lag moeilijk(er) voor de Russische, die niet passiefweg wou afwachten en nogal fluks de lopers ruilde, met een zwakke c-pion tot gevolg. Daarna was secuur en precies verweer vereist, maar Goryachkina miste al eens een schakel in de verdediging (bv. een tijdig f5) en Ju profiteerde door op het juiste moment de dames te ruilen en vervolgens zetdwangmatig naar beslissend piongewin te manoeuvreren. De eerste winst was een feit, de wereldkampioene op voorsprong.

Tegen de gang van het spel zou een wat onheus verdict zijn geweest, maar gelet op de eerste drie partijen was de nederlaag van Goryachkina in de 4^de confrontatie toch een tikkeltje onverwacht en/of verrassend. Anderzijds had ze nog nooit tegen Ju gewonnen, noch klassiek, noch in rapid of blitz, dus dat de Chinese won, kwam ook niet totaal uit de lucht vallen. Al moet je wel nuanceren: hun eerste (en snelle) ontmoeting dateert van 2012, toen Ju 21 was en Goryachkina 13. Hun eerste klassieke partij stamt nog maar van vorig jaar, in het Grand Prixtornooi van Skolkovo en eindigde in remise. Het maakt dat “nog nooit gewonnen” weinig substantieel. Hoe dan ook, ze leek het zonder veel smarten te verteren: “Ik heb ergens de draad verloren, al kan ik niet exact zeggen waar. En ik moest mij erbij neerleggen dat mijn positie almaar moeilijker werd.” Afwachten hoe verteerd dat was voor het volgende bord.

In de 5^de partij verraste Goryachkina met het Engelse 1.c4, wat ze zelden speelt en Ju meteen aan het denken zette, en vervolgens kwam de Mikenas-Carlsvariant op het bord (1… Pf6 2. Pc3 e6 3. e4). Beiden schuwden het scherpere werk niet, en aanvankelijk leek Ju, na het nieuwtje 12…Le4, er het best uit te komen. Even later, om een vervelend schaakje te pareren, ging ze onnodig voor een variant die een kwaliteit investeerde voor o.m. een flink onprettige vrije d-pion – Goryachkina dacht achteraf dat het kwaliteitsverlies gewoon een blunder was – en toen vond de digitale betweter snel (zo is hij  nu eenmaal) dat wit duidelijk beter stond. Toch leek het er weer even op dat de situatie van partijen 1 en 3 zich zou herhalen: Goryachkina die lekker uit de opening en/of het middenspel komt, maar vervolgens haar voordeel laat wegwapperen. Met een remise almaar duidelijker in aantocht tastte Ju echter mis en deze keer liet Goryachkina niet meer los. Na de tweede opeenvolgende winstpartij van de kamp, de eerste van de Russische, hingen de bordjes weer gelijk. Ju had geen moeite om te erkennen dat dat wel billijk was.

In hun 6^de treffen, meteen ook het laatste in Shanghai, grepen de dames terug naar hun Spaanse schermutseling, in concreto de open variant van de Berlijnse verdediging, van de 2^de partij, deze keer echter met 10. Te1 i.p.v. het wat vreemde 10. Te2 dat o.m. Carlsen al eens had opgeworpen. Dat ging ruim twintig zetten goed, lees: het ging gelijk op, maar dan kwam Goryachkina toch geleidelijk aan het stuur te staan. Met wit had ze al wel, en vrijwel elke keer, druk kunnen zetten, dit was de eerste keer dat ze het duidelijk ook met zwart voor elkaar kreeg. Ju had geen duidelijk plan en moest zich defensief staande houden, terwijl Goryachkina haar pionnen ten strijde voerde tegen de witte koning. Dan gingen de dames en de laatste torens de doos in en kon het finale manoeuvreren (met aan weerskanten loper en paard en een stel pionnen) zich voltrekken: een lastig en onprettig eindspel voor Ju en een aangename stelling voor Goryachkina. Het voordeel was echter niet zo betekenisvol en dat werd er niet beter op toen ook de lopers eraf gingen. De uitdaagster bleef niettemin naarstig proberen om op het juiste moment de beste velden te bezetten, maar na 105 (!) zetten en anderhalve zet voor de 50-zettenregel kon worden ingeroepen was het duidelijk dat het er niet (meer) inzat. Opmerkelijke inzet toch wel (weer) van Goryachkina, die bijna Carlseniaans wil blijven malen en haar opponente langdurig onder druk probeert/weet te houden.

Met een 3-3, zeker niet onfair, gaan we nu naar het Russische Vladivostok voor de tweede helft van de tweekamp. Het einde blijft even onvoorspelbaar als in het begin: de twee dames zijn zeer aan elkaar gewaagd en geven weinig toe. Maar ze gaan er wel voor en tonen grote vechtlust. Er is nu een break van enkele dagen, voor de verhuis zeg maar, en wat het dan wordt, zien we vanaf donderdag 16 januari, wanneer de 7^de partij wordt gespeeld.