Sommigen zullen er al van gehoord hebben, voor velen is het allicht ongemerkt voorbijgegaan: sinds 1 juli zijn de nieuwe spelregels van kracht. Wie geïnteresseerd is in alle details van de regels kan de officiele versie vinden op de website van de FIDE. Echter, veel van deze details, en van de wijzigingen die nu doorgevoerd zijn, hebben voor de meeste schakers weinig of geen belang. Bijvoorbeeld, moet bij het promoveren van een pion de pion eerst op de achtste rij komen en dan pas ingewisseld worden voor een stuk, of mag het nieuwe stuk onmiddellijk op het promotieveld gezet worden, en de pion van de zevende rij weggenomen worden? Daar bestaan dus regels voor, hoewel de doorsnee clubschaker van dit soort kwesties niet wakker ligt (in dit concrete geval heeft de FIDE—in een ongeziene vlaag van redelijkheid—beslist dat vanaf nu beide promotie procedures legale zetten zijn).

_LEESMEER_

Bepaalde aanpassingen in de reglementen kunnen echter wel van belang zijn voor de amateur-schaker. Om niet plots op een toernooi verast te worden, is hier een overzicht van de wijzigingen waarvan iedereen in de praktijk wellicht wel iets zal merken. Een deel van dit overzicht is gebaseerd op de blog van internationaal arbiter Geur Gijssen, te vinden op chesscafe.com

De GSM kwestie Om maar meteen met de meest controversiële regel te beginnen: het is niet langer toegelaten om mobiele telefoons, of soortgelijke apparaten, in de speelzaal bij te hebben, zelfs niet als deze uit staan. Deze regel werd ingevoerd naar aanleiding van een aantal schandalen in grootmeestertoernooien, maar is natuurlijk veel te draconisch voor een clubkampioenschap. Deze regel zal in onze interne toernooien dan ook niet toegepast worden, we blijven bij de oude regel dat GSMs moeten uit staan en geen geluid mogen maken. Het valt nog af te wachten wat men met deze regel gaan doen op andere toernooien, zoals de open toernooien van Charleroi en Brasschaat. Wat de interclub betreft, momenteel staat in het wedstrijdreglement van de KBSB dat deze regel wel degelijk van toepassing is. Het is natuurlijk duidelijk dat het in de praktijk vrijwel onmogelijk is deze te handhaven, en er is dan ook nog volop discussie over bezig (zoals gewoonlijk gecombineerd met een hoop zinloos politiek getouwtrek…). Hopelijk is er duidelijkheid voor het begin van het nieuwe seizoen.

De nieuwe rapid & blitz regels In de appendices van de officiële reglementen wordt beschreven welke afwijkende reglement van toepassing zijn voor rapid en blitz. Hier is een belangrijke wijziging doorgevoerd die de rapid regels meer gelijkgetrokken heeft met de oude blitz regels. Er is nu dus geen praktisch verschil meer tussen de regels voor blitz en deze voor rapid. Concreet is het nu zo dat ook voor rapid partijen een illegale zet de partij verliest (na een claim of als de toernooileider het gezien heeft). Deze regel zal van toepassing zijn bijvoorbeeld in ons rapid criteium vanaf het seizoen 2014–2015 (niet voor het lopend zomertoernooi, want dat is voor 1 juli begonnen). Ook op open rapid toernooien, zoals dat georganiseerd door de SKOG in september, zal deze regel van toepassing zijn. Nog twee ander wijzigingen in de rapid an blitz regels: als de beginstelling onjuist was moet er doorgespeeld worden vanaf er tien zetten gespeeld werden (vroeger was dat al na drie zetten); en de partij is afgelopen als de arbiter ziet dat een vlag gevallen is (vroeger mocht de arbiter dat in rapid en blitz niet zeggen).

“Quickplay Finish” Met quickplay finish, of knock-out, wordt bedoeld dat de rest van de partij binnen een vaste tijd gespeeld moet worden, zonder increments (zoals bijvoorbeeld het geval is voor de interclub of het clubkampioenschap). Voor partijen die volgens zo’n tempo gespeeld worden bestaat de mogelijkheid remise te claimen als de tegenstander niet probeert op de positie te winnen maar enkel ‘op de tijd’ speelt (enkel voor gewone en rapid partijen, niet voor blitz). Een dergelijke claim kan ingediend worden wanneer de eigen denktijd minder dan twee minuten bedraagt, en de toernooileider heeft dan verschillende opties. Hij kan de claim onmiddellijk toekennen of afwijzen, of hij kan zijn beslissing uitstellen. In dit derde geval wordt de partij doorgespeeld tot er een vlag valt, waarna de toernooileider moet beoordelen of er nog een serieuze winst poging werd ondernomen. Vanuit het standpunt van de toernooileider is dit een vervelend artikel, want het kan som moeilijk zijn dit te beoordelen, zeker als de spelers sterkere schakers zijn dan de arbiter zelf. Het nieuwe reglement voorziet een andere optie voor de speler die minder dan twee minuten over heeft. In plaats van een remise te claimen kan hij de toernooleider vragen het tempo aan te passen zodat beide spelers increments van vijf seconden per zet krijgen, om dan met increments door te spelen totdat bijvoorbeeld de vijftig zetten regel kan ingeroepen worden.

Nog een paar kleinere wijzigingen die men wel eens zou kunnen tegenkomen:

• Men kan remise claimen wanneer voor vijftig zetten geen stuk geslagen werd en geen pion bewogen heeft, of wanneer drie maal dezelfde stelling ontstaat. Deze claims blijven mogelijk, maar daarnaast zijn partijen nu ook automatisch remise na 75 zetten of na vijfvoudige herhaling van de stelling (in de praktijk kan dit natuurlijk enkel aangetoond worden in partijen waarbij genoteerd wordt).
• Bij de tweede illegale zet die een speler uitvoert, in een lange partij, verliest deze de partij. In het ouder reglement was dat pas bij de derde illegale zet.

Nog vragen? Stel deze dan in de commentaren, dan probeer ik een antwoord te zoeken