Met wat vertraging (andere schaak- en niet-schaakdingen komen al eens tussen) volgt hier de ontknoping van twee evenementen, enerzijds de laatste ronde van de Grand Swiss, die maandag afliep, en anderzijds het Jeugd-WK U20, New Delhi, dat vandaag zijn beslag kreeg (eerder passeerden de categorieën U12 t/m U18 in Mumbai al de revue). _LEESMEER_

Laten we beginnen met de Grand Swiss, waar alles draaide om de vier topborden. Op de eerste twee hadden respectievelijk Nakamura en Aronian de niet helemaal maar toch schier onmogelijke opdracht om een must-win tegen Caruana en Carlsen effectief in winst om te zetten. Dat gebeurde “natuurlijk” niet, beide partijen eindigden vreedzaam, omdat niemand het verschil kon maken, al was de wil wel aanwezig, getuige het toch wat ontgoochelde gezicht van Aronian. Dat laatste had misschien ook te maken met het feit dat hij Carlsen, die de dag ervoor het record van Ding (100 partijen ongeslagen) had geëvenaard, niet had kunnen afstoppen: de Noor zit nu aan eentje meer dan Ding. Volledigheidshalve, Tiviakov heeft ooit een reeks van 110 neergezet, maar een aantal van zijn tegenstanders waren duidelijk van een ander, zwakker, kaliber, dus ‘inhoudelijk’ is dat record minder spraakmakend.

Met remises op bord 1 en 2 kwamen Nakamura en Aronian sowieso te kort, zowel voor de eindzege als voor het kandidatenticket, omdat er nu sowieso concurrentievolk, met ofwel een half punt extra, ofwel betere scheidingspunten, voor hen zou eindigen. Voor Carlsen was de kous ook af: Caruana bleef hem zeker een halfje voor, en kon nog altijd het tornooi op z’n naam schrijven. Alles spitste zich nu toe op borden 3 en 4.  

Op bord 3 een Russische onderons (het gebruikelijke verkleinwoord is misschien wat minder toepasselijk): Alekseenko (22 jaar) versus Vitiugov (31), twee Russen van wie de ene jong genoeg is om nog groeimarge te hebben en de andere zijn neus al vaker aan het topvenster is komen steken. De eerste deed er alles aan om een voordeel(tje) te kunnen uitbouwen, maar zijn al wat ervarener landgenoot vond telkens wegen om de zaken onder controle te houden. Intussen was de beslissing op bord 4, Wang–Howell, in de maak, en de Russische vrede zou pas erna tot stand komen.

Helemaal volgens z’n natuur dacht Howell na alsof hij alle tijd van de wereld had en tijdnood een verschijnsel uit de fictie en andere sprookjes. Deze keer hield hij na amper 17 zetten geen 4 minuten meer over voor de volgende 23, en het gevolg laat zich raden: drie blunders in 20 zetten. Wang liet het zich dankbaar welgevallen en mocht op zet 37 de winst opstrijken. En dan had al de rest nog nauwelijks belang, omdat er niemand meer boven de Chinees kon eindigen, noch met punten noch via scheidingscriteria.

Vérgaande consequentie: Wang wint niet alleen het kandidatenticket, maar is ook eindwinnaar. Hij eindigt weliswaar ex aequo met Caruana, beiden 8/11, maar ook hier heeft hij de betere scheidingspunten. Officieel wint Hao WANG de/het FIDE Grand Swiss 2019, in de praktijk deelt hij de eerste plaats en het prijzengeld met Caruana. En, hij is na Caruana, Ding en Radjabov,de vierde die geplaatst is voor het Kandidatentornooi 2020 (maart, Jekaterinenburg, Rusland).

Wie nog ‘kandidaat’ kan worden, is nog niet beslist: de twee besten van de Grand Prix-cyclus, met nog twee tornooien te gaan, de eerstvolgende qua gemiddelde rating (Giri is favoriet) en de goede oude … wild card. En dat laatste ticket is hier weer interessant, want de beste niet-gekwalifceerde speler in de tornooien waar een kwalificatie kan worden behaald (World Cup, Grand Swiss, Grand Prix) zit automatisch in het deze keer zeer selecte groepje van spelers die daarvoor in aanmerking komen. Vachier-Lagrave (World Cup) hadden we al, hier (Grand Swiss) is Alekseenko de (mogelijk) gelukkige. Niet te versmaden: het tornooi heeft plaats in Rusland, de organisator zou, commercieel van wanten wetend, wel eens kunnen neigen naar een keuze voor eigen volk. Er komen nog wel enkele gegadigden bij (Grand Prix, top-10’ers die aan alle voorwaarden voldoen), en misschien ook andere Russen, maar Alekseenko zou wel eens veel kans kunnen maken. En niet per se de sterkst mogelijke optie zijn …

Wat moeten of mogen we verder onthouden van dit eerste FIDE Grand Swiss-gebeuren? Onder meer dat, zoals al gezegd, Carlsen nu al 101 partijen geen slaag meer heeft gehad – heren topschakers, doe er wat aan! – en dat we moeilijk kunnen wachten tot de snotneusgeneratie groot is. Dat woord op dit tornooi moet en mag in de verf zetten dat drie knapen hier hun 3^de en laatste GM-norm hebben behaald. Het is nog wachten op de officiële bekrachtiging, maar officieel zijn sinds enkele dagen grootmeester: Jonas Buhl Bjerre (Denemarken, 15 jaar en bijna 4 maanden), Raunak Sadhwani (India, 13 jaar, 9 maanden, 28 dagen) en Vincent Keymer (Duitsland, 14 jaar, 11 maanden, 4 dagen). De (jonge)dames niet vergeten: WGM én IM Dinara Saduakassova (Kazakstan, 22 jaar) behaalde haar eerste GM-norm en WGM Soumya Swaminathan (30 jaar) behaalde een IM-norm.

Van dames gesproken, in de allerlaatste ronde speelde Kashlinskaya, lieftallige echtgenote van Wojtaszek, haar gedeelde eerste stek en kans op de eerste prijs bij de dames kwijt door te gaan verliezen tegen Jumabayev, terwijl de voltallige concurrentie half of vol scoorde. De vrouwelijke eindstand zag er uiteindelijk zo uit: 1ste Harika en 2^de Saduakassova, beiden 5,5/11, dan, ex aequo met 5/11; 3^de Munguntuul, 4^de Lei en 5^de Kashlinskaya.

Beloftevolle jongeren, iemand? Naast de knapen van boven mogen de volgende jongelui nog wel eens vermeld worden: Maghsoodloo, Sevian en Xiong, alle drie mintwintigers met 6,5/11, Abdusattorov (15) en Gukesh (13), nog een stuk jonger en maar een halfje minder. Er zijn er nog, bv. Esipenko of Jorden Van Foreest, maar die eindigen nog iets verder en wellicht zijn er nog andere, van wie ik de jeugdigheid niet eens weet. Too much to know.  

Wat ik wel weet, is dat het WK-U20 in New Delhi, India, zopas is afgelopen, en dat is alleen maar jeugdig volk. Nog meer namen om te leren kennen en te onthouden. Winnaar werd Evgeny Shtembuliak uit Oekraïne met 9/11, voor Shant Sargsyan uit Armenië met 8,5/11 en zijn landgenoot Aram Hakobyan met 8/11. Jeugdwereldkampioen bij de min-18 Praggnanandhaa liep twee keer tegen een nederlaag aan en werd ‘pas’ 9^de, met 7/11, wat voor zijn doen nog altijd niet slecht is. Maar de 2600-grens zal hij vermoedelijk nog niet passeren, al komt hij zeker in de buurt. Bij de dames was het de Russische Polina Shuvalova die alweer, d.i. na haar wereldtitel bij de U18, met het goud ging lopen, voor Mobina Alinasab (Iran) en een geografisch gevarieerd drietal. Groot ELO-favoriete Jiner Zhu (China) werd pas 38^ste.

Er deden ook twee Belgen mee, zij het niet samen. In de open categorie behaalde Arno Sterck (Kapellen-op-den-Bos, 2331 ELO) 4/11, en daarbij moest hij een paar keer de duimen leggen tegen, op papier, kleiner grut, maar hij kreeg ook flink wat groot grut tegenover zich. Bij de jongedames verdedigde Christilla Rousseau (Brugge, 1648 ELO) de Belgische kleuren. Ook zij scoorde 4/11 (1 bye, dus eigenlijk 3/10), terwijl ze mocht opboksen tegen gemiddeld bijna 200 ELO meer. Opnieuw mogen we zeggen dat ‘we’ dat nog niet zo slecht doen!