Bijna afgelopen. Of helemaal: de dames zijn al klaar. En geloof het of niet, op chessbase heeft men het wel over de afloop van de laatste halve finale bij de heren (FWC), maar geen woord over de finale bij de vrouwen (FWCC). Dat zal nog komen, vermoed ik, maar het is redelijk onbegrijpelijk als men in elk verslag tot nu toe beide tornooien aan bod liet komen en nu zomaar de dames, en nota bene hun finale, vergeet.

Laat ik het dan maar een beetje andersom doen, en beginnen met die dames (de heren volgen eerstdaags). Die finalistes, Aleksandra Goryachkina en Nurgyul Salimova, begonnen wel met een remise, maar dat had anders kunnen lopen. Toen Goryachkina in een stelling waarin Salimova vond dat ze zelf al beter stond, achter de d5-pion ging, offerde de Bulgaarse prompt nog een pion. De siliciumwijsneus plaatste daar meteen twee vraagtekens bij, maar Salimova oordeelde dat geen mens de correcte reactie zou spelen. Et en effet, Goryachkina speelde iets anders en wist niet te profiteren. Vervolgens vlogen de stukken van het bord tot er een eindspel van paard tegen loper tot stand was gekomen, en de dames waren er gauw uit om de stelling als gelijk te beschouwen en de zetten te herhalen.

De tweede partij, die alles kon beslissen, was niet gespeend van drama. Goryachkina liet al snel haar intenties blijken door met zwart ruimte en initiatief te nemen, maar Salimova voelde aan haar water hoe de wind zou gaan waaien en counterde gepast met dameruil,  tegengas op de c-lijn en het aantasten van de enigszins verzwakte zwarte pionnenstructuur. Goryachkina raakte de draad kwijt en haar ogenschijnlijke openingsbonus bleek algauw niets meer voor te stellen. Salimova ging door, met een nagenoeg perfect middenspel, en haalde twee pionnen op, terwijl Goryachkina vertwijfeld gokte op haar b-pion, haar paardenpaar en de activiteit van haar stukken. Met nog een minuut op de klok liet Salimova zich echter de winst ontglippen en won Goryachkina haar twee pionnen terug. De commentatoren zagen in die helse momenten alles gebeuren: wit wint, nee zwart wint, maar een gelijkspel leek niet aan de orde. Salimova liquideerde echter de laatste zwarte pion ten koste van haar paard en hield dan 50 zetten lang stand met T versus T en P, theoretisch wel houdbaar bij correct spel, maar in de praktijk hebben o.m. Ju en Kasparov het (d.i. met het extra stuk) wel ooit gewonnen. Remise na 118 zetten (en net voor de 50-zettenregel kon worden ingeroepen). Al bij al een pijnlijk gemiste kans voor Salimova, die de winst in handen had, wat haar én de eindzege had opgeleverd en de GM-titel in één klap. Dat kan nog altijd, als ze de tiebreak wint …

Hoe verliep daarnaast de troosting, oftewel de strijd om brons en het tweede en laatste ticket voor de kandidatestornooi? In hun eerste partij gingen Muzychuk (Anna, dus) en Tan het gevecht niet uit de weg, al ging dat gepaard met enkele kleine onnauwkeurigheden, wat neerkwam op een potje balanceren op de koord van het (on)evenwicht. Tan, altijd al agressief ingesteld, gooide er een kwaliteit (met compensatie) tegenaan, maar Muzychuk gaf die meteen terug. Het resultaat was twee puspionnen voor wit, weliswaar in de vorm van een zwakke, geïsoleerde dubbelpion, tegenover tijdelijk initiatief en het loperpaar voor zwart. In het vervolg moest zwart toch het meest aan de bak om de stelling te kunnen houden, maar uiteindelijk trok Muzychuk heel fraai het laken naar zich toe. Daarmee is ze op een zucht van de derde plaats en het begeerde ticket.

In de tweede partij liet Muzychuk nooit de controle los. Tan probeerde wel om de zaken op te poken, o.m. door naar de tegenovergestelde kant te rokeren, maar het gevolg was enkel dat ze haast gedwongen werd om de activiteit die de witte stukken daardoor konden ontplooien te counteren met stukkenruil, wat erop neerkwam dat ze in wezen vocht om niet te verliezen. Dat deed ze uiteindelijk niet, al schoot ze daar niets mee op, want na winst en remise was het Muzychuk die het brons pakte en zich verzekerde van een plaats bij de Kandidates. Die zijn nu al met vijf: Lei, Lagno, Goryachkina, Salimova en Muzychuk.   

De finale zou haar beslag dus krijgen in de tiebreaks. Ook daar weer volop drama. De kater van de gemiste winst in de tweede reguliere partij was alweer doorgespoeld, of had haar extra gemotiveerd, want Salimova trok zonder dralen het initiatief naar zich toe in de eerste rapidpartij. Na 20 zetten had ze de partij geheel in handen, wat ze heerlijk onderstreepte met het verrukkelijke 20. b4! De pion was onaantastbaar, want slaan zou simpelweg naar stukverlies of mat leiden. De stelling was hopeloos, maar Goryachkina zei achteraf dat ze door het rapidtempo niet meteen doorhad hoe hopeloos. Salimova verslikte zich in echter in de complicaties, verspeelde in ziedende tijdnood haar voordeel en berustte zichtbaar ontgoocheld in zetherhaling. Twee gemiste kansen op rij, dat moet wat doen met een 20-jarige die zoveel kan bereiken in één enkel tornooi …  

Partij 2. Nu was het, en dat voor de eerste keer in de match, de beurt aan Goryachkina om voordeel te behalen, alles volgens het aloude principe dat wie morst met de kansen vaak het deksel op de neus krijgt. Dat deksel moest natuurlijk nog wel vallen, wat minder evident was dan het leek, nadat Salimova een pion had opgegeven voor een vluchtige flard compensatie. Enkele onnauwkeurigheden van Goryachkina en een verwoed verweer van Salimova brachten de Bulgaarse op een haar en zelfs één zet van remise (zet 68), maar ze miste ook die kans en het spel ging voort. De beslissende fout kwam op de 89^ste zet, toen ze nog 7 seconden had. Daarna had Goryachkina gewonnen spel, al werden de zaken pas besloten na 107 zetten.

Pech voor Salimova, die zo een unieke kans liet liggen om één van de belangrijkste en meest prestigieuze tornooien ter wereld te winnen én in één moeite een GM-titel te versieren. Wie nog geen GM is en de World Cup wint, wordt als beloning meteen GM, ongeacht al dan niet behaalde GM-normen. De Bulgaarse staat niettemin niet met lege handen, nog afgezien van het prijzengeld voor de 2^de plaats. Ze heeft zich gekwalificeerd voor het komende  Kandidatestornooi en maakt een sprong(etje) op de wereldranglijst (+21, 2424, van 47ste naar 39^ste). Gelet op haar leeftijd is het niet ondenkbaar dat het niet bij deze ene uitschieter zal blijven.

FWWC-winnares Aleksandra GORYACHKINA, nummer twee op de startlijst, na wereldkampioene Ju, heeft natuurlijk meer om te juichen. Uiteindelijk liet het geluk haar niet in de steek, en hoe vaak zeggen we niet dat je geluk moet afdwingen en dat het de besten zoveel makkelijker overkomt? Of is dat iets wat je achteraf zegt? Hoe dan ook, Goryachkina heeft in zekere zin haar revanche beet: in de vorige editie (Sotsji, 2021) verloor ze de finale van Kosteniuk, nadat ze in de eerste partij op winst stond maar toch nog onderuitging. Een onverwachte winnares is ze natuurlijk niet, en het wordt alweer uitkijken wat ze zal doen in het Kandidatestornooi, waarin nu twee voormalige uitdaagsters van Ju zullen meedoen (zij en Lei).

De heren, zoals boven vermeld, doen nog een ronde verder, maar we melden alvast deze onuitgegeven eindfase: de finale wordt betwist tussen Carlsen en Praggnanandhaa, de troosting gaat tussen Caruana en Abasov. Er zijn lieden die denken dat Carlsen, gelet op deze ontwikkeling en wat mogelijk ook nog in de Grand Swiss zou kunnen gebeuren, weleens zou kunnen terugkomen op zijn eerdere en toch behoorlijk klare uitspraken dat hij niet zou meedoen in het Kandidatentornooi. We zullen zien, maar ik verwacht het niet.