De kansen van de uitdager waren al gereduceerd tot vrijwel nul, maar hij had wit in de 11^de partij en had min of meer laten weten dat hij er nog zou voor gaan. Gelet op het feit dat hij niets had bereikt met zijn Anti-Marshallvarianten en al evenmin met 1. c4, opteerde hij nu voor het Italiaans, en m.b. voor het Giuoco Pianissimo. De naam (“heel rustig spel”) is in zoverre bedrieglijk dat het lang niet altijd zo rustig blijft: de variant is al een tijdje weer volop in de mode, en dat is niet omdat hij niets te bieden zou hebben. Maar of je er Carlsen pootje mee lapt, is nog wat anders. _LEESMEER_

Zoals al vaker het geval was, kwam Nepomniachtchi niet slecht uit de opening, maar wist hij evenmin te vermijden dat Carlsen volkomen gelijkspel bereikte. Sommige zetten waren kennelijk te flets, en de kans op kansen –de weinige keren dat die er was – werd dus steevast gemist. Dat een remise in de lucht zou kunnen hangen, was na een zet of twintig wel duidelijk.

En dan, op de 23^ste zet, gebeurde het merkwaardige, dat door sommige commentatoren vrijwel meteen als een vorm van zelfdestructie werd uitgelegd. I.p.v. het voor de hand liggende 23. Td4 dropte Nepomniachtchi 23. g3 op het bord, wat volgens de heer Stokvis een -7.00 verdiende. Tja, je verwacht niet dat de Rus almaar blijft blunderen, dus waaraan hebben we deze miskleun nu weer te danken? Er is een logica die dan zegt dat Nepo de korte pijn verkiest: met een nederlaag is hij klaar, waarom de zaak nog langer rekken? Vandaar: geen blunder per se, wellicht gewoon zelfdestructie.  

Als je die logica wilt volgen – er is niets dat de zaak onmomstotelijk kan bewijzen – zou je nog kunnen denken dat Carlsen nog wat liep te helpen om de schijn op te houden: op zeven stuks deed hij liefst drie ‘rode zetten’, maar in de studio klonk het dat hij gewoon de veiligste en zekerste weg koos naar de winst, zodat Nepomniachtchi niet de minste kans kreeg op welk tegenspel ook. Objectief gezien was het lang niet de feilloosste partij die je kon hebben, maar de meeste ‘fouten’ deden er niet zo toe. Zet 49 werd de laatste, 0-1 en Carlsen behoudt zijn titel (7,5-3,5 uit 11/14 partijen).

Heel verrassend is het natuurlijk niet. Of Nepomniachtchi de gedroomde uitdager (in de zin van: sterkste, moeilijkste etc.) was, kon betwijfeld worden: Carlsen zelf had er vooraf ook op gealludeerd, door Caruana en Ding als veel meer te duchten in te schatten, of zelfs ronduit te stellen dat hij zou winnen omdat hij simpelweg de betere schaker was. Nepo als niet helemaal vol als uitdager. Het verloop van de tweekamp lijkt dat te bevestigen. Waar Karjakin en Caruana klassiek stand hielden, ging Nepomniachtchi na een alleszins behoorlijke start zowat de Titanic achterna. Jammer voor de Rus, maar het is niet die degelijke start die onthouden wordt, wel het debacle dat volgde. Carlsens meesterschap was (te) duidelijk, de tegenstander was niet opgewassen tegen de taak die hem wachtte.

Kun je Nepomniachtchi een nieuwe kans toewensen? Ach, liever niet, zou ik zo zeggen. Het is niet dat je hem nog veel groeimarge ziet hebben, om Carlsen, die ook nog niet aan aftakelen toe is, een volgende keer wel het leven zuur te maken. Dan liever de ex-uitdagers, Caruana of of Karjakin, al geef je de eerste meer kansen dan de tweede, die allebei al wat bewezen hebben en beiden geplaatst zijn voor het Kandidatentornooi 2022. Of Ding, nog jong genoeg om wat te kunnen gaan bewijzen, maar dan moet hij wel één van de twee nog resterende tickets kunnen bemachtigen, middels de Grand Prix van voorjaar 2022. Last but not least, om Radjabov (hoe moeten we die inschatten?) en Duda (te vroeg?) even over te slaan, misschien schuilt het grootste gevaar voor de Noorse champ in een jongeman van amper 18 jaar, van Iraanse komaf en intussen Frans, Alireza Firouzja. Diens steile opgang (nu al ’s werelds nr. 2) lijkt nog lang niet ten einde en zijn talent, dixit Carlsen himself, “is immens”. Het kan, desgevallend, het gevecht van de eeuw worden …