(Eerst: VANDAAG AV, zie vorig bericht)

Als u niet weet dat ik het af en toe wel eens over Praggnanandhaa wil hebben of heb (gehad), dan hebt u het voorbije anderhalf jaar in Timboektoe of daaromtrent gezeten, zo al niet op de planeet Koozebane. Welaan, laat ik u dan eerst een updateje doen. Praggnanandhaa Rameshbabu, vaak Praggnanandhaa R. (de Indische naamgeving is behoorlijk complex, én raar voor onze begrippen) en Praggu voor de vrienden en sympathisanten, en het journaille dat familiair wil doen, is één van die child chess wonders die op bijzonder prille jaren een wereldtitel in hun bereik lijken te zullen hebben. Gelet op z’n leeftijd – nog geen 13 – is hij één van de de meest beloftevolle snotneusjes ooit, al zal natuurlijk enkel de toekomst uitwijzen of hij het maakt of niet. Waarom ik u dat vertel? _LEESMEER_

Twee redenen. Ik leerde het ventje vorig jaar kennen, op Tata Steel 2017. Toen ik voorbij de topgroep van de amateurs wandelde, zat daar (zie foto) zo’n Indisch kereltje op z’n knietjes op z’n stoel – iets wat ik zelf nooit zou doen, en ik zie het, eerlijk gezegd, u allen ook niet meteen doen – en dus vroeg ik me af: “Tiens, wie zou dat manneke eigenlijk zijn?” Om een of andere reden kon ik geen naamplaatje zien, dus kort nadien, bij de ingang, ga ik kijken op de lijsten met alle groepen en namen, en zo vind ik “Praggnanandhaa”. De naam deed een belletje rinkelen: ik had al eens iets gelezen over een Indisch schaakwonderkind dat eraan zat te komen, dus dat was’m. Meteen is dat iets wat je aan je kleinkinderen kunt vertellen: dat je de toekomstige wereldkampioen al in levende lijfje gezien had voor velen van je collega-amateurs er nog maar van gehoord hadden. Je wordt er geen betere schaker van, maar je doet wel zo’n beetje alsof. Heerlijk!

Maar eigenlijk gaat het hier om de tweede reden. Onze supergetalenteerde kleine Indiër zat al een tijdje naar een GM-titel te hengelen en zou misschien wel de jongste grootmeester ooit worden. Niet dus, want een maand of drie geleden was hij net zo oud als de recordhouder destijds, m.n. Karjakin, die grootmeester was geworden op de leeftijd van 12 jaar en 7 maanden, en had hij de titel nog niet te pakken. Het was, mag ik nu met vreugde melden, maar uitstel. FIDE moet het nog wel bekrachtigen, maar de buit is binnen: op 23 juni (enkele luttele dagen geleden), op de 4^de Gredine Open in het Italiaanse Ortisei, behaalde Praggu zijn 3^de GM-norm en werd hij de 2^de jongste grootmeester ooit (12 jaar, 10 maanden en 13 dagen). Naast die 3 GM-normen is ook 2500 ELO een vereiste, als toprating of als rating de dato, maar daar zit hij al een heel tijdje boven: het begon al in september 2017, met op de kop 2500 ELO en het is nu, juni 2018, 2529 ELO. Met zijn laatste resultaten (m.n. voor z’n 3^de GM-norm), goed voor een TPR van 2705(!), komt hij net niet aan 2550. Faut le faire, als (nog altijd) 12-jarige!

Even overlopen. Praggu, geboren in 2005, is afkomstig van Chennai (vroeger: Madras), de hoofdstad van Tamil Nadu, de meest zuidelijke deelstaat aan de oostkant van Indië. Hij viel het eerst (schaak)wereldwijd op door zijn overwinningen in Aziatische kampioenschappen en twee wereldtitels in de jeugdcategorieën. Op z’n 10^de werd hij de jongste IM ooit. Op het Isle of Mantornooi in 2016, een jaar later, maakte hij met zwart in 18 zetten gehakt van GM Axel Bachmann, wat hem de bijnaam ‘double Anand’ opleverde én de aandacht van de ganse schaakwereld. Nog een jaar later, op hetzelfde tornooi, versloeg hij z’n eerste +2700’er, GM David Howell. Op het Jeugdwereldkampioenschap 2017 in Tarvisio, Italië, behaalde hij z’n eerste GM-norm. Hij had dan nog zowat 100 dagen om het record van Karjakin te breken. In die tijd speelde hij vijf (open) grootmeestertornooien op vier verschillende continenten, maar tevergeefs: hij speelde wel goed, behield zijn ELO-niveau van +2500, maar de GM-normen kwamen er niet uit. Toen het record buiten bereik was, viel de spanning weg. Na een maandje rust nam hij deel aan een gesloten tornooi, de Fischer Memorial op het Griekse Rhodos. Hij verloor er geen enkele keer, en won het tornooi met 7/9, wat hem de eerder zo gezochte 2^de GM-norm opleverde. De 3^de en laatste norm behaalde hij dus nu, in Ortisei, waar hij gedeeld eerste eindigde met 7,5/9, maar via scheidingspunten officieel 2^de was.

Straffe toeren! Maar misschien mogen we niet vergeten dat Praggnanandhaa niet het enige wonder kid is in de schaakwereld. De vorige 2^de jongste GM ooit, de Oezbeekse knaap Nodirbek Abdussatorov, is een goed jaar ouder dan Praggu en behaalde zijn GM-titel zowat een half jaar geleden (29 oktober 2017). Met een ELO van 2534 zat hij net voor de Indiër, maar dat verandert wellicht als die zijn laatste partijen zijn verrekend. Het zal boeiend zijn om te zien hoe die twee zich ontwikkelen, en of de huidige rangorde behouden blijft.

Nog boeiender evenwel is – zoals ik pas heel recent en toevallig heb ontdekt – dat er alweer ander talent op komst is. Ene D. Gukesh, ook uit Indië, ook uit Chennai, ook 12 jaar (maar 9 maanden jonger dan Praggnanandhaa), nummer 1 van de U-12 en 2431 ELO’s sterk, heeft onlangs zijn eerste GM-norm behaald, in het Bangkok Open Chess Tournament in april 2018, met een (gedeelde) 3^de plaats, een ongeslagen 7/9 en (o.a.) winst tegen niemand minder dan Nigel Short (al was dat niet overtuigend: Short stond beter maar ging door zijn vlag, omdat hij vergat de klok in te drukken; hij vond het dan ook bepaald niet grappig). Leuk detail: zijn grote voorbeeld is … Praggnanandhaa.

Waar gaat dat eindigen, met al dat jong geweld?