Het eerste nieuws

Het had de naam van een krant kunnen zijn, maar het slaat natuurlijk op “dat van 2021”, waarbij u allen in één lieve moeite een sprankelend en als-de-wiedeweerga-coronavrij nieuw jaar wordt toegewenst. Vanzelfsprekend met schaakgeneugten als vanouds, want dat behelpen – een onlinetje hier, een correspondentietje daar, en geen kans op zelfs de allergeringste grein (schaak)toogpraat – heeft zo z’n grenzen.  Enfin, we vullen op met wat schaaksprokkels, in afwachting van betere tijden en tijdingen. Eerst het verre Azië en dan het recentste onlinegedoe van Carlsen en kompanen. _LEESMEER_

Vorige keer de Russische kampioenschappen, dus waarom zouden we dan ook niet de Chinese wat aandacht schenken? In het (uiteraard) Chinese Xinghua, een stad ongeveer in het midden van Jiangsu,  de oostelijke kustprovincie net boven Shanghai, en ook de geboortestad van ’s werelds eerste dame Yifan Hou, vochten heren en dames hun respectievelijke kampioenschappen uit, zoals altijd in de, naar mijn gevoel, enigszins seksistische klinkende categorieën “Open” en “Dames”.

Voor de gelegenheid opteerde regerend wereldkampioene Wenjun Ju voor het open tornooi en mochten andere schaakdeernes voor de eigen titel strijden.  Het maakte het vrouwentornooi nog wat minder sterk bezet, want van de beste 10 Chinettes deden er maar twee mee: oud-wereldkampioene Zhongyi Tan (nr. 3) en Qi Guo (nr. 10), en van die laatste had ik voordien nog niet eens gehoord. De afloop was dan ook redelijk voorspelbaar: Tan, met lengtes het hoogste ELO (2510), won met 8 uit 11 voor Guo (2418) en een van de twee naaste ELO’s, Mo Zhai (2366). De andere, Shiqun Ni (2389), naast Tan de enige van wie de naam mij al eerder bekend was, werd vierde.

In het open tornooi was wat meer hoog volk, met +2700-spelers Yi Wei (nr. 3) en Yangyi Yu (nr. 4), maar verder ook een pak onbekenden, op een paar na, zoals Jingshi Bai (2618) en Shanglei Lu (2615). De eerste kent u ook nog, van wat toen gedoopt werd als de “onsterfelijke” van Liren Ding, en waar ik destijds een stukje aan gewijd heb, zie Ding dingeling, 11 oktober 2017 (u kunt de partij ook hier naspelen). Zoals boven gezegd, kwam Wenjun Ju het veld der heren aanvullen, of wat bekende namen betreft, versterken, en dat deed ze lang niet kwaad, met een 4^de stek als eindresultaat en met vier hogere ELO’s achter zich. Ze was wel de enige die een halfje toestond aan de 16-jarige Rui Zhang, ongetwijfeld zeer ondergewaardeerd met amper 1658 ELO.

Voor de knikkers ging het  tussen een niet helemaal onverwacht trio, dat gelijkelijk finishte met 8/11, maar op een goud-zilver-bronsrijtje werd gezet na toepassing van de geldende scheidingscriteria. De eindzege ging naar Yangyi Yu voor  Shanglei Lu, beiden ongeslagen, en Yi Wei, die weliswaar één keer in het stof had moeten bijten (tegen Yu) maar ook één zege meer had behaald. Daar zit dus wel iets sneus in, maar om het even hoe je de regels maakt, sneuheidsvrij wordt het nooit, en wellicht ligt de nog jonge Wei er ook niet zo wakker van. Dit gezegd zijnde, de grote verwachtingen van enkele jaren geleden heeft hij vooralsnog niet helemaal kunnen inlossen. Hij was even op weg naar de top 10, maar schommelt intussen al een tijd rond de 25^ste stek en een ELO van om en bij 2730. Progressiemarge of plafond? Het laatste lijkt iets realistischer, maar zeg nooit nooit.

Carlsen en kompanen dan, zij het in een van die online-esbattementen, waar ik meestal en ook liever geen verslag van doe, maar er is niet veel anders. Zopas werden de zogenaamde Airthings Masters afgerond, een rapidtornooi (15’+10”) in twee delen, een round robin kwalificatieluik met 12 spelers en een knockouttoet (kwart, halve en hele finales) met de 8 besten. Het tornooi is één van de 10 luiken van de Champions Chess Tour, zowat de opvolger van de Magnus Carlsen Chess Tour, zie vorig verslag, maar ik mag hopen dat er nog wat anders gebeurt op het wereldschaaktoneel.

Het begon met een resem remises,  te weten 17 op 24 partijen op de eerste dag en 21 op de tweede, als waren de kemphanen bang uit de boot te zullen vallen als ze te gretig van leer trokken. De beslissende derde dag bracht soelaas, of zoals dat heet, de verhoopte “dramatische” ontknoping: zeker onderaan deed men een ultieme poging om niet bij de laatste vier te eindigen. Het gooide de rangschikking nog aardig door elkaar: in extremis en via scheidingspunten wisten Vachier-Lagrave en Dubov zich alsnog te plaatsen, ten nadele van Harikrishna en Grischuk, terwijl verder ook Giri en Anton Guijarro op een zucht (een halfje) van de kwalificatie strandden.

In de knockoutfase bestond elke confrontatie uit twee minimatches van telkens vier partijen. Wie ze alletwee won, of één keer won en één keer remise speelde, ging door naar de volgende ronde. Was het resultaat 1-1, dan werd een play-off gespeeld, al dan niet besloten met een dadelijk-dood-Armageddonspel erbovenop.  

In de kwartfinales namen Aronian en Vachier-Lagrave de beste start: de eerste won van Nakamura met 2,5-1,5, de tweede zette So op 3-1. De anderen, Carlsen–Dubov en Nepomniachtchi–Radjabov*, kwamen er niet uit: 2-2. Op dag twee hing Nakamura al na twee partijen definitief tegen de touwen: hij kreeg van Aronian een 2-0 om de oren, en een ultieme 2-2 kon hem dan niet meer redden. Vachier-Lagrave kon niet beletten dat So de bordjes gelijk hing en kon pas in het Armageddonspel het laken naar zich toetrekken. Ook Radjabov moest zo lang wroeten om Nepomniachtchi uit te schakelen, maar de opdoffer van de dag was wel voor Carlsen: nadat hij de eerste partij van Dubov had verloren en de tweede niet verder was geraakt dan remise, leek hij te zullen terugslaan, maar sloeg in één zet zijn eigen ruiten in. Exit the champ met nog twee ronden te gaan, je ziet het niet zo dikwijls.

Op de eerste dag van de halve finales deelden Radjabov en Aronian meteen een flinke tik uit aan respectievelij Dubov en Vachier-Lagrave: na drie partijen stonden ze op 2-1, en liepen hun opponenten zich stuk in de vierde: 3-1. De tweede dag duurde dan ook niet de volle tijd: Radjabov versloeg Dubov met een simpele 2-0, Aronian kwalificeerde zich ten koste van Vachier-Lagrave met 2-1.

Pittig detail: een finale tussen uitgerekend een Azerbeidzjaan, Radjabov, en een Armeniër, Aronian, terwijl het laatste kruit van de laatste oorlog tussen hun beider landen nauwelijks al verschoten is. Maar het werd kennelijk een schaakgevecht, niets anders, en zo hoort het ook. Op dag 1 hielden de twee elkaar drie partijen lang in evenwicht, maar een solide Radjabov sloeg toe in de 4^de partij. Dag 2 – een must-win voor Aronian – begon met een spektakelpartij waarin beiden kansen hadden en lieten liggen. In de tweede partij was Aronian iets te ambitieus en dat brak hem zuur op: 0,5-1,5 halfweg, en hij mocht geen halfje meer laten liggen. Dat lukte niet: er volgde een remise en dat volstond voor Radjabov voor de eindzege.

Intussen hadden ook de verliezende halvefinalisten hun troosting afgewerkt. Na een uitmuntende start van Dubov wist Vachier-Lagrave in extremis weer langszij te komen, om op de 2^de dag de Rus schaakmat te zetten, figuurlijk althans en niet zonder moeite: de Fransman liep eerst uit, verloor dan de voorlaatste partij, maar wist in de laatste dan toch de buit binnen te halen.

Tot slot nog wat Tata Steel nieuws. Er is nog wat veranderd in het deelnemersveld. Nepomniachtchi en Abdusattorov hebben afgezegd, en in hun plaats komen Nils Grandelius, top-Zweed, en voor het eerst deelnemer, en de Pool Radoslav Wojtaszek, die al meedeed in 2015 en 2017. Weer geen vrouw, dus. Jongens, het is 2021!  

—

*Foto: Teimour Radjabov, Schaakolympiade 2018, Batumi, Georgië

Disclaimer: Photo by Vladimir Barskij and Etery Kublashvili – ruchess.ru, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=73177497