Alweer een dag waarop alles kan. Verliest Vachy, dan is het eigenlijk uit. Speelt hij remise, dan is de toestand ‘ernstig maar niet hopeloos’. Als hij daarentegen wint, dan ‘zit het er nog allemaal in’. Bij een en ander mogen we weliswaar niet vergeten ook eens aan de anderen te denken: als in de groep van acht die nu de 2^de stek deelt plots zwaar wordt gewonnen, dan _LEESMEER_staat er ofwel te veel volk boven hem, ofwel nog altijd gelijk met hem, waardoor z’n eigen winst als het ware waardeloos wordt. Laten we het nog eens uitspitten.

Met remise behoudt de Fransman wel een kans, maar geen grote. Eigenlijk moet hij dan nog twee keer winnen, want één keer winnen plus een remise is mogelijk niet genoeg. Als er in de groep van acht twee of drie kompanen in slagen om vandaag te winnen, dan heeft hij ten minste drie of vier mensen vóór hem, terwijl dat er maximaal maar één mag zijn (op 1), plus één (en niet meer) die met hem op 2 staat. Als je er één moet inhalen, tot daar aan toe, maar drie of vier?

Als hij echter wint vandaag, is het perspectief wat gunstiger. Dan laat hij de groep van acht achter zich en zit er een enige of gedeelde 1^ste. of 2^de plaats in, afhankelijk van wat Aronian doet en de rest van de groep van acht. In het minst gunstige geval (Aronian wint en twee of drie uit de groep winnen ook), zijn er nog één of twee te veel om de 2^de plek te delen, en moet hij nog zeker een keer vol aan de bak om dat overtal kwijt te raken. Het komt dus weer neer op wat ik al enkele ronden zeg: twee keer winnen en niet verliezen.

Aldus de toestand kort voor het begin van ronde 7. Ook als u al weet hoe het verder ging, kan zo’n ‘belevende’ vertelwijze u wellicht nog een stukje van de spanning van het moment, in tempore non suspecto, meegeven. Zo niet, dan denkt u  vast: “Get on with it!” en wie ben ik om u tegen te spreken.

14u04. Na een goede 3 minuten hebben MVL en Tomashevsky  al 15 zetten afgehaspeld. Tijd om het gras te maaien, voor het regent.

15u55. Van dat gras ende die regen hadde ik beter gezwegen! Jakovenko en Harikrishna hebben hun remiesje er al op zitten: 23 zetten, waarvan 20 bekend. Dat is niet per se slecht nieuws voor MVL: hoe minder groepsgenoten er winnen,  hoe beter voor hem. Nog 4 te gaan, zijn eigen tegenstander niet meegerekend.

16u20. Svidler heeft een +1,24 tegen Nakamura. Even later valt de boel uit: “Connecting to server, please wait…”. Ik vroeg me al af waarom Chessbase nog wel zetten ‘live’ kon brengen, terwijl alle andere schaaksites helemaal niets gaven. Nu rest wellicht alleen nog de officiële AGON/Worldchess/FIDE-site, waarvoor je mag afdokken. Not me. Ik zie het later wel.

In afwachting Aronian–Svidler van gisteren. De Armeniër liet de winst glippen, omstreeks zet 20.

1. d4 Pf6 2. c4 g6

Tot zover lijkt dat verdacht sterk op iets Indisch. Maar bekijk ook wat volgt. De ene site catalogeert het als D70, Neo-Grünfeld, de andere als E80, Koningsindisch, Sämisch. Chessgames zet er dit boven (ik vertaal): “Indisch: Anti-Grünfeld. Aljechinvariant”. Nou, ze doen maar.

3. f3 c5 4. d5 Lg7 5. e4 d6 6. Pc3 e6 7. Pge2 exd5 8. cxd5 a6 9. a4 Pbd7 10. Pg3 Ph5 11. Pxh5 gxh5 12. Ld3 (N)

Dat blijkt een nieuwtje. In Vitiugov-Grischuk, Novosibirsk, 2016, speelde wit 12. Le2 Ld4 13. Lf4 Tg8 14. g3 Pe5 15. Dd2 Lh3 16. Lxe5 dxe5 en ½ – ½ na 40 zetten. Zwart zou tegenspel zoeken middels b5 of f5, maar met de tekstzet staat de ‘slechte’ witte loper klaar voor wat je met slechte lopers doet (als je tegenstander f5 speelt): afruilen.   

12… O-O 13. O-O f5 14. exf5 Pe5 15. Lc2 Lxf5 16. Lxf5 Txf5 17. Pe4 c4 18. Dc2 Db6+?

Hier was 18. … b5 consequenter.

19. Kh1 Tff8 20. Pg5?

Daar had hij 25 minuten over nagedacht. Volgens één commentator was 20. Ta3 de juiste zet, en zei Aronian dat na de partij ook, een andere stelde dat 20. Bg5 de correcte voortzetting was, en dat Aronian en “the engines” dat beaamden. U wilt niet weten wat Aronian en ik ervan denken.

20… Pd3 21. Pe6

Niet 21. Dxc4? Pf2+ 22. Kg1 Ph3+ 23. Kh1 Dg1+ 24. Txg1 Pf2#

21… Tae8! 22. Pxg7

22. h3 om de koning wat lucht te geven blijkt niet zo’n success na 22… Txe6! 23. dxe6 d5 en zwart heeft het nog makkelijker.  

22… Pf2+ 23. Kg1 Pd3+ 24. Kh1 Pf2+  ½ – ½

17u40. Aha, we zijn terug. Ding–Giri remise, Eljanov wint van Hammer. Radjabov staat op winst tegen Li, Gelfand tegen Riazantsev. De rest: too close to call.

18u10. Altijd maar weer remises. Svidler–Nakamura verzandt en Vachier–Lagrave–Tomashevski verwatert. Misschien doet dat woordgrapje geen recht aan één of beide partijen, maar u begrijpt het wel. Geen beste zaak voor de Fransman: hij moet nu echt gaan winnen.  Intussen heeft Gelfand wel de winst beet, het zal de oud-uitdager deugd doen. Aronian lijkt het ook te gaan halen tegen Rapport. Dan is hij wel zo goed als buiten schot en kan de verzamelde concurrentie fluiten naar tornooiwinst en de 170 punten van de 1^ste plaats. Om met Frank Raes te spreken: “Oow, oow, oow!”

18u30. Radjabov staat op +8/+9. Die maakt zijn verlies van gisteren goed. Nog 2 keer winnen en hij is er. Idem dito voor MVL, trouwens.

18u40. Het is officieel: Radjabov wint van Li en behoudt daarmee zijn laatste, piepkleine waterkansje op kwalificatie. Als hij nog twee keer wint, wie zou het hem dan misgunnen? Als Rapport het redt tegen Aronian (en dat lijkt alweer iets mogelijker) en Inarkiev wint van Vallejo Pons (het staat megagelijk) dan is de groep van acht een groep van negen (2^de plaats is nog maar 74,4 punten).

19u15. Inarkiev en Vallejo Pons trekken hun conclusies. Zoals de volksmond weet: “Gedeeld punt is half punt”. Rapport–Aronian is aan het verzanden. Als dat klopt, verandert er niets in de bovenste helft van de rangschikking.  

19u55. De jus leek eruit, maar Aronian is de partij weer naar zich toe aan het trekken. Wordt het tornooi in een beslissende plooi gelegd?

20u30. Ongelooflijk maar waar. Aronian had een beslissende voorsprong (+2,69), maar kan het niet afmaken. Of wil hij niet? Twee dagen na elkaar, winst in handen en dan vergooid. Toeval, of lijkt het maar zo?

De rangschikking moet ik u niet geven. Vooraan blijft alles hetzelfde, achteraan wordt wat gehergroepeerd. Misschien wel dit: er vormt zich een 2^de groep (op plaats 10-13) op een half punt van de 1^ste: Giri, Radjabov, Eljanov, Inarkiev. Van daaruit is doorstromen naar boven niet onmogelijk. Alsof daar nog geen volk genoeg is …

Het is eigenlijk onvoorstelbaar. Sinds Aronian de leiding nam, is er een grote groep (6, 7, 8 man sterk, en vandaag bijna 9) die hem zo dicht als kan op de hielen zit, maar niemand die erin slaagt om tot bij Aronian te springen en, en passant, Vachy’s kansen zwaar te hypothekeren. We zijn 7 ronden ver. Het is van ronde 1 geleden dat de Fransman won. En niemand die er in 6 ronden in slaagt om hem uit te tellen? Iedereen in de hogere regionen schuift de ene remise na de andere, wint niet of verliest niet, trappelt ter plaatse dat het niet mooi meer is. Alleen iets lager wordt wel eens gewonnen, en zo dikt die grote groep soms weer een mannetje aan. Dat vervolgens alleen nog maar remise speelt. Welja, misschien heeft Vachy dan toch genoeg aan nog 1 overwinning: als niemand anders kan winnen, dan is 1 keer voor hem genoeg om gedeeld eerste te worden met Aronian. 155 punten nota bene, dag Grischuk! Ook Mamedyarov heeft dan trouwens het nakijken, maar zonder erg: hij heeft het 2^de ticket.  

Wat mogen we, ten slotte, morgen tegemoet zien? Wel, je zou bijna zeggen, een uitgelezen kans voor Vachier-Lagrave om eens eindelijk dat begeerde volle punt te scoren, al moet het dan wel met zwart. Hij speelt tegen Inarkiev, een speler van 113 ELO minder (2683), live 106, en het nummer 16 van de startlijst. If not here, then where? De andere leden van de groep van acht hebben het op papier moeilijker, en zitten dus gebeiteld voor niets beters dan weer remise: Nakamura–Harikrishna, Svidler–Ding, Rapport–Jakovenko. Op zijn beurt kan Aronian ervoor zorgen dat Tomashevsky, de laatste van de groep, niet wint. Als het in deze ronde niet lukt voor MVL, dan zijn z’n kansen vrijwel op.

Nog te vermelden: Gelfand–Radjabov. Ook voor de Azeri is het bijna een unieke gelegenheid om zich weer in de race te gooien. De arme Gelfand is niet bepaald in vorm (al won hij vandaag wel) en is (live) voor het eerst even uit de +2700-club gevallen (vandaag zit hij er weer in). Wint Radjabov, dan heeft hij het in de laatste ronde voor een goed deel weer in eigen hand: met 5,5/9 kan hij bij Aronian komen, kwalificatie verzekerd, of na hem eindigen op een gedeelde 2^de plaats, en zolang er niet met meer dan vijf wordt gedeeld is hij geplaatst. Zijn er twee winnaars, dan mag er nog maar één 2^de bij hem zijn. Maar als één van die winnaars MVL is, dan heeft hij 4 punten extra nodig, m.a.w. dan moet hij alleen 2^de zijn. Voor de rest kan hij geen last hebben van MVL: als de Fransman niet boven hem eindigt, blijft Radjabov hem voor de kwalificatie altijd voor.

Enfin,  scenario’s zat natuurlijk, te veel om uit te vogelen, maar u hebt alvast een idee van enkele “mogelijkheden en beperkingen”. Als er morgen niets noemenwaardigs verandert, zou het wel eens voorbij kunnen zijn. O, die spanning!

PS. De volgende dagen staan er wat familiale evenementen op het programma, wat de ‘onmiddellijke’ verslaggeving niet vergemakkelijkt. Morgen wordt alvast een snipperdag, zaterdag wordt het alleszins niet vroeg. We zien wel.