[Update 1: één correctie (Giri/So) en een paar aanvullingen (Domínguez Pérez, Maghsoodloo). Update 2: niet GCT, maar CCT, zie reactie Frank (alinea 4 is herschreven)]
Een dag of tien geleden vertelde ik al van de vier tornooien in december die meetelden voor het FIDE-circuit en dus óf voor voldoende tornooien konden zorgen voor wie die nog niet had en op het ratingticket rekende, óf de enkelingen die nog in aanmerking kwamen voor het ticket van genoemd circuitgebeuren hun laatste strohalm(en) te bieden. Bovenop was er de FIDE-precisering dat, wat het vereiste aantal tornooien betreft, er hooguit twee in eigen land mochten plaatsvinden, iets wat ze, om het zachtjes te zeggen, hadden nagelaten om te preciseren voor het hele circus van start ging.
Je voelt je natuurlijk helemaal voor paal gezet als dan luttele tijd later in één keer en zowat vanuit het niets drie extra tornooien worden toegevoegd, waaruit alleszins blijkt dat FIDE het doodeerlijk vindt dat sommigen nog gauwgauw een evenement uit de grond stampen dat enkel en alleen bedoeld is om deze of gene nog een ultieme kans te geven een kandidatenticket te halen. We keken met z’n allen toch ook een beetje wrang toen de Chinese Schaakfederatie in allerijl nog drie tornooien organiseerde om Ding de kans te geven in extremis het minimum van 30 partijen te halen, zodat hij mocht deelnemen aan het Kandidatentornooi in 2022. Wel, dit is nog erger.
In een normale wereld legt men vooraf (of minimaal zoveel maanden voor het slot) vast welke wedstrijden meetellen voor een bepaalde rangschikking op het einde. Stel u voor dat men voor de Superprestige in het veldrijden te elfder ure nog een koers in Genoelselderen inlast, om de bink uit de streek alsnog de kans te geven de eerste prijs te pakken, ook al kwam hij in het reguliere programma te kort. Het kot zou te klein zijn. Of dat men in de Formule 1 voor de tweede of derde in de strijd om de wereldtitel nog een race in Timboektoe – daar hadden ze toch een circuit, nee? – uit hun op nog meer geld beluste hoed tovert, want dat is toch goed voor de spanning, weet u wel? Ondenkbaar. Maar in het schaken kan het dus wel. En zelfs de potentieel gedupeerden lijken zich niet eens te roeren.
Een stand van zaken. Wat is er toegevoegd? Om te beginnen de Champions Chess Tour Finals, die nu pas op de FIDE-lijst staan van “eligible tournaments” (selecteerbare tornooien). Tien dagen geleden was dat nog niet het geval, m.a.w. telde de boel nog niet mee. Je kunt je toch niet voorstellen dat men vooraf niet wist dat de Tour zou besloten worden met een finale. Het tornooi stond al van bij het begin van de hele cyclus in de planning, alleen FIDE blijkt dat niet te hebben geweten. Ook bij ChessBase wist men kennelijk niet alles: in hun eerste artikel ter zake worden wel de deelnemers aangekondigd, maar wordt niets gezegd over de eventuele impact op het FIDE-circuit. Wellicht stond de CCT-finale toen nog niet op de lijst, zodat men ervan uitging dat ze niet meetelde. Belanghebbende is hier So, die net achter Giri staat en hem zo mogelijk kan passeren, en indirect ook Giri zelf natuurlijk, maar verder niemand: het is rapid, dus er is geen effect op rating, zodat i.c. Firouzja hier niets te sprokkelen heeft (behalve dan: aan voldoende tornooien geraken) en de andere deelnemers komen nergens voor in aanmerking of hebben hun ticket al.
Tweede tornooi: Chessable Sunway Sitges International Chess Festival. Dat komt niet uit de lucht vallen, maar ook dat stond tien dagen geleden nog niet op de lijst. Wel is het zo dat Domínguez Pérez zich alsnog heeft ingeschreven, de enige ook die daar nog wat kan bereiken, omdat hij nog een tornooi buiten de VS nodig had om in aanmerking te komen voor het ratingticket. Momenteel staat hij amper 1,2 ELO-punten achter So, die zelf misschien wel het FIDE-circuitticket zal oogsten, en 5,7 punten voor Firouzja en 6,9 voor Giri. Een kans die hij niet meteen had verwacht, maar die hij niet wil laten voorbijgaan. De suggestie is overigens dat hij het tornooi ergens halfweg of zo zou verlaten zodra hij, mocht dat lukken, zijn rating voldoende heeft opgekrikt. Ja jongelui, alles is toegelaten om zo’n ticket binnen te halen …
Ten slotte, en dat komt wel uit de lucht vallen, wordt in India alles op alles gezet om Gukesh, of misschien wel Arjun, alsnog in het Kandidatentornooi te krijgen. Daar vond men in laatste instantie de Chennai Masters uit. Aangekondigd op, jawel, 11 december 2023, de 54ste verjaardag van Anand, dat is op het moment van schrijven: gisteren. Acht toppers, onder wie dus Gukesh en Arjun, spelen daar 7 ronden klassiek, goed voor ELO-winst dan wel -verlies, ergo een ultieme kans op het ratingticket. Dat het dan gaat om het sterkste klassieke tornooi in India ooit, zal mij persoonlijk worst wezen. Men zou bijna hopen dat de twee het tornooi op hun maat in het leven geroepen gewoon in mineur besluiten. Ook van Maghsoodloo wordt gezegd dat hij nog (water)kans maakt, qua rating dan, maar dan moet hij het wel miraculeus goed doen.
PS Intussen is de London Chess Classic afgewerkt, één van de vier wel aangekondigde tornooien, waarin Gukesh een poging ondernam om So en Giri te passeren in de stand van het FIDE-circuit, maar faalde. Adams won het tornooi, Gukesh finishte op een gedeelde 3de plaats en behaalde een resultaat dat geen van zijn vijf al gespeelde tornooien verbeterde. Hij komt dus geen millimeter dichterbij.
Ik begrijp dat je met de wildgroei aan toernooien door de bomen het bos niet meer ziet, maar het rapidtoernooi dat momenteel loopt, is niet de finale van de Grand Chess Tour (die eindigde effectief met de Sinquefield Cup). Momenteel gaat het om de finale van de Champions Chess Tour (https://championschesstour.com/), een andere competitie ontsproten aan het brein van de heer Carlsen (dus met een onbegrijpelijk format en steeds dezelfde spelers). Verder deel ik je afkeer van de krampachtige pogingen om spelers toch maar geplaatst te krijgen voor het kandidatentoernooi.
Klopt, Frank, dank voor de opmerking. Ik pas het aan.
Het circus is nog wat uitgebreid. Ook voor Firouzja is er in allerijl en Chartres nog een toernooi uit de grond gestampt. Nou ja, toernooi. Het zijn drie minimatchjes van twee partijen tegen drie duidelijk zwakkere grootmeesters: Fedorchuk, Shchekachev en meervoudig Belgisch kampioen Dgebuadze. Op het moment dat ik dit schrijf is Firouzja zijn tweede partij tegen die laatste aan het winnen. Die twee overwinningen zouden hem 2.6 kostbare puntjes opleveren.
Ondertussen is Domínguez Pérez uit het toernooi in Sitges gestapt. Na 6 rondes had hij maar 4½ en om verder Eloverlies te vermijden gooide hij maar de brui over Maarten.
De FIDÉ heeft een officiële verklaring gepubliceerd over dit soort ad hoc toernooien, maar veel wordt daar niet in verklaard.