Die twee laatste ronden zijn intussen achter de rug, kortom, de winnaars (m/v) zijn bekend, de prijzen zijn uitgereikt en de statistieken zijn weer aangevuld. De afloop zal voor vrijwel niemand nog onbekend zijn, maar we houden er toch nog even de spanning in.

Ronde 9. Die bracht iets van herstel voor de man die van iedereen een karrenvracht wensen voor beterschap had ontvangen. Ding had na een reeks van vier nogal pijnlijke nederlagen toch al wat beter spel laten zien, alvast goed voor enkele klassieke remises, alsof de neergang min of meer was gestuit, maar deed er vandaag nog een schepje bovenop. Maar laten we eerst hebben over Firouzja–Carlsen, want mogelijk kon de oud-wereldkampioen zijn resterende concurrenten daar al voor een voldongen feit stellen. Dat gebeurde niet, ook al zag het commentatortrio het zeer dramatisch in toen Firouzja liefst 58 minuten zat na te denken over zijn 18^de zet, die hij  makkelijk in één of twee seconden had kunnen doen. Het speelde allemaal geen rol, want vervolgens doofde de partij uit, zonder dat het tijdverschil er ook maar enigszins toe deed. In het Armageddon ging het er een stuk heftiger aan toe. Carlsen provoceerde Firouzja tot een paardoffer dat resulteerde in een grote afruilbeurt, maar omdat die moest winnen, nam hij wat meer risico dan goed voor hem was en dat brak de Franse jongeling zuur op.

Ding dan. Nakamura was erop gebrand om de volle pot te halen tegen Ding en had daar enkele provocerende openingszetten voor over, maar de wereldkampioen zorgde voor solide antwoorden, liet zich niet tot gewaagde winstpogingen verleiden en ruilde graag af naar een eindspel met een pion minder dat vlot remise werd. Kans verkeken voor de Amerikaan om haasje-over te doen met Carlsen (met winst zou hij een halfje voor hebben gestaan), maar er was nog Armageddon. Ook daar wou Nakamura met enigszins gedurfd spel de boel in brand zetten, doch opnieuw gaf Ding geen krimp, meer nog, hij trok het laken almaar meer naar zich toe en deed Nakamura zonder pardon in het zand bijten. Niet onbelangrijk: die verliest nog een halfje op Carlsen dat mogelijk een beslissende rol speelt op de slotdag.

Caruana–Praggnanandhaa stelde, met het oog op eindwinst, nog weinig voor. Alleen zwart kwam nog in aanmerking, maar moest dan wel twee anderen voorbij. De confrontatie was er echter niet minder boeiend om. De Amerikaan verraste in de eerste partij zijn jeugdige tegenspeler in de opening, wat o.m. Nakamura het commentaar ontlokte dat die weleens snel de duimen zou moeten leggen. Praggnanandhaa schudde echter een aantal sterke zetten uit de mouw en behaalde al bij al vlot remise. Een berespannend Armageddon, toch zeker in de slotfase, waar Caruana het voordeel had maar dat grotendeels zag verzwinden, liep uit op een pijnlijke teleurstelling voor Pragg, die zich uitstekend had verdedigd maar dan net de enige zet deed die tot verlies leidde. Caruana vond de weerlegging, ook een enige zet, en een zichtbaar ontgoochelde Pragg gaf even later op.

Het verdict: voor de eindzege gaat het eerst en vooral tussen Carlsen (16) en Nakamura (14,5), Praggnanandhaa (13) is mathematisch niet uitgeschakeld, maar moet hopen dat Carlsen verliest (van Caruana) en dat hijzelf wint van Nakamura. Dat levert wel niet meer op dan een play-off met Carlsen, de enige weg naar mogelijke eindwinst. Als we de kansen van Nakamura bekijken, dan blijkt dat het format toch wel tot leuke toestanden kan leiden. Normaal zou Carlsen genoeg hebben aan remise om minstens een play-off vast te hebben. Hier is dat niet zo. Als hij het dan volgende Armageddonspel verliest, heeft hij maar één punt verdiend en kan Nakamura, als hij Pragg in de klassieke partij verslaat en dus drie punten oogst, hem voorbijsteken. Ik moet toegeven dat het systeem toch wel wat heeft …

Bij de dames stond Lei–Vaishali op het programma. Beide speelsters deelden de 3^de plaats en hadden mathematisch nog kans. Winst van de ene kon de andere echter definitief uittellen en niet (klassiek) winnen betekende wellicht voor beiden het einde van hun ambities. Het werd bijna een miniatuur, waarin Lei meesterlijk profijt trok van enkele onnauwkeurigheden van Vaishali en haar tweede opeenvolgende zege behaalde. Een eindspurt op het gepaste moment! Ju (met zwart) behaalde eerst comfortabel remise tegen Humpy, en strafte vervolgens de ongewone opening van haar opponente af in Armageddon. Muzychuk, met zwart tegen Cramling, ging snel naar remise – waardoor, achteraf bekeken, ze Ju vandaag niet zou inhalen – en was vervolgens succesvol in de korte partij, waar ze op winst afstevende (remise was al voldoende) toen Cramling een handje hielp door te overzien dat een loper ook achteruit kon gaan (en zo de blindelings ingezette dame consumeren).

De stand (van zaken). Ook hier drie speelsters die nog kans maken. Ju (16) leidt, voor Lei en Muzychuk (beiden 14,5). Het toeval wil dat Ju en Lei elkaar partij geven in de laatste ronde, de wereldkampioene tegen haar laatste uitdaagster. Ook hier is dus nog allerlei mogelijk. Als Ju wint, is het voorbij, want ook Muzychuk kan haar dan niet meer inhalen. Als Lei het haalt, kan Ju het schudden, maar de eindzege is daarmee nog niet binnen. Als Muzychuk dan ook wint, komt er een play-off. Spelen Ju en Lei remise, is de laatste uitgeschakeld, ook al zou ze het Armageddon winnen. Bij winst van Muzychuk moet Ju dat dan wel doen, want als ze dat verliest, komt ze een half punt te kort. Kortom, het wordt nog leuk!

Ronde 10. Even beginnen met de enige partij zonder belang, Ding–Firouzja. Beide spelers wilden het niet veel langer laten duren dan nodig en in geen tijd werd het (klassiek) remise. Ook in Armageddon wou Ding dat het vooruit ging: hij verloor wel, maar had bij zijn opgave nog meer tijd op de klok dan Firouzja bij het begin van de partij.

Het was, met het oog op de eindzege of minstens een play-off, safety first vanwege Carlsen tegen Caruana en hij deed er zelfs een verrassinkje bovenop in diens geliefde Dark Archangel-variant van het Spaans. Het leverde weliswaar geen enkel probleem op voor de Amerikaan en via zetherhaling werd de vrede beklonken in 25 zetten. Daarmee was Carlsen er nog niet: voor minstens een play-off moest hij ook het Armageddon winnen, zodat Nakamura hem nooit zou kunnen passeren. Dat lukte, want hij krijgt natuurlijk niet voor niets het epitheton ‘Armageddon King’, maar het was allerminst eenvoudig en ook de tijdnood speelde een rol.

Kon Nakamura (met zwart) Praggnanandhaa vloeren om een play-off uit de brand te slepen? In eerste instantie leek dat er niet in te zitten, want Pragg liet Nakamura geen kansen. Het werd echter messcherp toen hij ogenschijnlijk vol voor de winst ging en Carlsen behoorlijk zenuwachtig maakte (“Hier hou ik niet van!” en “Waanzin!”). Objectief gesproken was de jongen uit Chennai echter nooit in gevaar en bovendien wist hij precies wanneer hij zijn winstpoging moest staken. Remise was dan onafwendbaar, en meteen was de eindzege van Carlsen een feit. Pragg deed er nog een aardig toetje bovenop met een resolute aanvalszege in Armageddon, al bracht dat de tweede plaats van Nakamura niet meer in gevaar.   

Eindstand: 1. Carlsen (17,5), 2. Nakamura (15,5), 3. Praggnanandhaa (14,5), 4. Firouzja (13,5), 5. Caruana (11,5), 6. Ding (7).

Bij de dames ging het er enigszins anders aan toe. Ju was kennelijk niet van plan om nog iemand in haar buurt te dulden en gaf in een volstrekt gave partij Lei onverbiddelijk het nakijken. Met zwart en dan moeten winnen was natuurlijk niet de makkelijkste opdracht, maar, aldus Ju, Lei haalde ook niet haar beste niveau in deze partij. Hoe dan ook, directe winst leverde Ju drie volle punten op, en zo was ze meteen buiten schot. Haar andere belaagster, Muzychuk, wist trouwens klassiek niets te bereiken, maar versloeg Humpy wel in Armageddon, al stelde dat als inhaalmaneuver niets voor. Het was wel goed voor een ongedeelde tweede plaats.

De laatste partij, hoe irrelevant voor de eindzege ook, was veruit de langste en ongemeen wild en boeiend. Cramling leek tegen Vaishali haar eerste klassieke zege te gaan boeken maar verloor uiteindelijk de draad en kwam terecht in een eindspel van loper en toren tegen toren, theoretisch misschien remise maar niet zelden verraderlijk. Op de 144^ste zet werd de vrede bezegeld, waarna Vaishali het Armageddon naar zich toe leek te trekken, maar Cramling in extremis de meubelen wist te redden en over de twee partjen bekeken verdiend het pleit won via remisewinst.

Eindstand: 1. Ju (19), 2. Muzychuk (16), 3. Lei (14,5), 4. Vaishali (12,5), 5. Humpy (10), 6. Cramling (8).

Het werd aangekondigd als “het sterkste tornooi” ooit, en er was voor het eerst ook een (sterke) vrouwelijke editie, maar Norway Chess 2024 was in alle opzichten een bijzonder boeiend en succesvol evenement. Meer van dat!