De Olympiade, meer dan het WK voor landenteams, is in de schaakwereld toch zowat de hoogmis van het niet-individuele schaak. Het Olympische heeft daarbij niet te maken met de bekende Spelen, maar is in betekenis gereduceerd tot “grote wedstrijd” (net als pakweg de Olympiades voor Wiskunde of Natuurwetenschappen), in dit geval voor landenteams. Het is een tweejaarlijks gebeuren, waar alle deelnemende landen in (één of meer) teams van 4 tot 6 spelers strijden om het bekende eremetaal, op zich ook weer iets Olympisch. Deze keer gaat het om de 44ste Olympiade, die plaatsvindt in het Indiase Chennai, (niet) toevallig de thuisbasis van (iets) oudere glorie Anand én aanstormend wunderkid par excellence Gukesh. Onthou die naam, hij komt nog terug …
Eerst wat randinformatie. Altijd leuk om iets meer te leren over plaatsen en landen, vind ik, maar als het u niet kan boeien, sla dan gerust een paar alinea’s over.
Chennai is de hoofdstad van Tamil Nadu, en aangezien de staat van uw geografische kennis mogelijk niet vrij is van enige belabberdheid (ik moet het óók opzoeken, trouwens), voeg ik er gauw en graag aan toe dat dat de zuidelijkste deelstaat van India is (als we de smalle strook van haar westelijke buur Kerala even negeren: in feite gaat het om de zuidoostelijke hoek van India, maar het zuidwesten ernaast, Kerala dus, is maar een streep breed). Tamil Nadu telt 38 districten, is ruim vier zo groot als België, en heeft dik zes keer zoveel volk. Voornamelijk Tamils, en aan die kant van India, met iets zuidoostelijker en over het water de eilandstaat Sri Lanka (waar Tamils en Singalezen al eens kletterend ruzieën), is dat niet verrassend.
De stad Chennai is tegelijk hoofdstad en district, maar de agglomeratie ligt verder verspreid over drie aangrenzende districten. Tot 1996 heette ze trouwens Madras, een naam die bij niet al te piepjonge SKOG’ers misschien nog wel een belletje doet rinkelen. Zo kan het dat Anand geboren is in Madras en Gukesh in Chennai. Niemand die daar taalfilosofisch de tanden op stuk beet zoals wel gretig gedaan werd met het zinnetje “De morgenster is de avondster” (is dat nu wel of niet een tautologie?), maar het is van dezelfde pot nat. Doch dit terzijde. Voor uw geografische begrip zij voorts vermeld dat Chennai zelf helemaal in het noordoosten van Tamil Nadu ligt, lekker aan zee, te weten de Golf van Bengalen. Het is de 5de stad van het land, na Mumbai (Bombay), Delhi, Calcutta en Bangalore.
Er wordt gespeeld in het Four Points by Sheraton Mahabalipuram Resort & Convention Centre, een zeer aangenaam ogend complex in een dito omgeving, dus mocht u in de buurt zijn: het is op de East Coast Road, net voorbij (of net voor) de kruising met de Rajiv Gandhi Salai, zowat ter hoogte van de Sairam Cool Bar. Met uw gps, Google Maps, Waze of gewoon een neus voor smoothies, komt u er moeiteloos.
De 44ste Olympiade is de grootste tot nu toe, met liefst 188 landen in de open categorie (in de praktijk: de heren) en 162 bij de dames. Desalniettemin zijn er twee reuzengrote afwezigen: Rusland, dat eerst als gastland zou figureren, is na 24 februari, toen het Oekraïne de oorlog aandeed, zowel als gastland geschrapt als uitgesloten van deelname, en China vindt het COVID-risico nog steeds te hoog. En dat terwijl hun beleid ter zake alleen maar aantoont dat ze het niet beter onder de knie krijgen dan elders: dezer dagen gonst het trouwens van de commentaren dat Xi Jinping een succesje nodig heeft voor zijn herverkiezing straks (bv. met de spierballen rollen over Taiwan, na de als provocatie geziene visite van ‘Speaker of the House’ Nancy Pelosi aan het eiland), omdat hij er met COVID ook maar een boeltje van gemaakt heeft. Desondanks – en dat slaat dan weer op de Olympiade, niet op Xi en tutti quanti – zitten we met de grootste editie ooit, en zeg nu zelf, naast de Russen en de Chinezen zijn er nog genoeg andere schaaktoplanden.
Zullen we het even hebben over enkele opmerkelijke teams, al dan niet met favorietenstatus? Dat de VS een straffe equipe heeft afgevaardigd, kan nauwelijks verbazen: Caruana, Aronian, So, Domínguez Pérez en Shankland – er zitten twee vrij recente inwijkelingen bij – oftewel gemiddeld 2761 ELO, daar kun je al eens mee uitpakken. Drie top 10-spelers, een nr. 14 en een nr. 26, met nog altijd 2720 ELO, niet iedereen heeft die weelde. Het damesteam oogt (misschien mooier maar) een tikkeltje minder indrukwekkend (in de startlijst zijn ze ook pas nr. 7), en let u en passant op die o zo Amerikaans klinkende namen: Tokhirjonova, Krush, Yip, Zatonskih en Abrahamyan.
Zelf keek ik vooral uit naar India, dat met wel drie ploegen aantreedt, in beide categorieën trouwens. India 2 (11de in de startlijst) kun je zowat vergelijken met een IC-jeugdploeg: 3 jonge snuiters en één chauffeur. Ik vul even voor u in: Gukesh, 16, °2006, Nihal, 17, °2004, en Praggnanandhaa, 16, °2005, enerzijds en de 30-jarige Adhiban anderzijds. Wetende dat dat jonge grut al aardig van zich laat spreken, wat mag je dan misschien wel niet verwachten? Ooit nemen die jongelui de zaak over, de vraag is alleen of ze er nu al aan beginnen. Bij de dames vormt India 1 het nr. 1 van de startlijst: Koneru, Harika, Vaishali (de zus van Praggnanandhaa) zijn natuurlijk top, en ook Tania Sachdev, nu eens niet als commentator, en Kulkarni kunnen een potje schaken. India 2 is deze keer geen jeugdploeg, alleen de 16-jarige Divya Deshmukh, onthou die naam ook maar, valt in dat jeugdige segment.
Nog eentje. Van jeugdploegen gesproken, Oezbekistan, komt ook niet af met een stelletje krasse knarren: er is er eentje van het jaar 1995, en verder zijn ze allemaal van deze eeuw. Vooral Abdusattorov, °2004, onlangs al wereldkampioen rapid, en benjamin Sindarov, °2005, zou ik in de gaten houden. Het jonge volkje dat aan de grote schaakpoort drumt, zit niet alleen in India.
Intussen is er al volop gespeeld – de 6de ronde had gisteren plaats – maar voor een verslag over de resultaten en de wisselende kansen van favorieten en andere pretendenten, inclusief Belgen en Belgischen, mag ik u verwijzen naar volgende artikels, want anders wordt dit vééls te lang.
fun facts:
de chief minister van Tamil Nadu heet M.K. Stalin. Door zijn vader genoemd naar Stalin aangezien hij geboren werd kort bij de sterfdag van Jozef Stalin…
Namens Palestina neemt een 8-jarig meisje deel: Randa Sedar. Julia-Lebel Arias, die voor Monaco speelt, is er 78. Een verschil van 70 jaar…