Nog 49 dagen, 2 uur, 8 minuten en 11 seconden (als ik dit stukje begin te schrijven, maar dat was gisteren en het is niet zo dat ik onafgebroken bezig ben geweest) voor de 86^ste editie (van wat nu) het Tata Steel Tornooi (heet) van start gaat. Een paar dagen geleden werd bekendgemaakt wie er allemaal meedoet, d.i. de 14 deelnemers in de Masters (de hoofdgroep) en de 14 in de Challengers (de B-groep a.h.w.). En het veld is in alle opzichten en in beide tornooien weer uitgesproken interessant.

De reclame wil dat er liefst drie wereldkampioenen zullen participeren, en als u dan dacht dat Ding kennelijk niet alleen was, moet u iets verder doordenken: we hebben er uiteraard meer dan één, want er zijn diverse categorieën (zoals Pascal in Portugal mocht ondervinden, in zijn partij tegen min-8-wereldkampioene van 2022, Charvi). Maar u hoort mij niet klagen: wereldkampioen Liren Ding (en niet “Ding LIREN”, zoals in de ‘announcement video’, https://youtu.be/ru7rlqIxN_s) doet mee in de Masters, wereldkampioene Wenjun Ju (idem: niet “Ju WENJUN”) en jeugdwereldkampioen (-20) Marc’Andria Maurizzi in de Challengers.

Dat is al mooi genoeg, maar let op, want het wordt nog mooier. Niet evenwel, als u veelwinnaar Carlsen had willen zien, want die is er uitzonderlijk niet bij deze keer, of  Caruana, of Nakamura, die ook niet meedoen. Wel present uit de hoogste regionen is dus Ding (2780), nu als wereldkampioen, en het zal zowat zijn eerste tornooi worden in lange tijd, want sinds zijn overwinning tegen Nepomniachtchi is hij nog amper in actie gekomen. Geruchten over ziekte, twijfels over zijn verdere schaakcarrière – Wil ik dit nog wel, of ga ik wat anders doen? – maar geen duidelijkheid. Zoals het er nu naar uitziet, wil hij in januari alvast weer wel.

Ook terug, na het akkefietje van 2021, dat nu kennelijk geheel is verwerkt, is Firouzja (2777).  De kans dat hij tegen dan zeker is over zijn tweede opeenvolgende deelname aan het Kandidatentornooi is reëel, en ook al is hij sinds zijn eerste deelname een beetje ter plaatse blijven trappelen, zijn stormloop naar de top was zo gezwind dat de wereldtitel niet onhaalbaar lijkt. Tweevoudig uitdager Nepomniachtchi (2771) is ook terug van weggeweest, maar had vorig jaar een titelkamp te betwisten. En Giri (2752) is ‘in zijn tornooi’ uiteraard ook van de partij, want hij komt zijn titel verdedigen, en desgevallend … verlengen.

Dat is alvast de top 4 van de Masters, maar de volgende 7, de meesten uit de rubriek ‘Jong Geweld’ en allemaal +2700, zijn ook niet mis: Gukesh (2746), Praggnanandhaa (2741), Maghsoodloo (2732), Wei (2729), Abdusattorov (2722), Vidit (2715) en Jorden van Foreest (2700), die twee jaar geleden won, na een hartverscheurende play-off met Giri. Ook daar zitten er enkelen bij van wie je zegt dat de wereldtitel hen weleens te beurt zou kunnen vallen. Ten slotte: Donchenko (2664), die ‘promoveert’ na zijn eindzege in de Challengers vorig jaar, Warmerdam (2638), die dat zonder eindzege doet, maar natuurlijk Nederlander is, en 4-voudig en regerend wereldkampioene Ju (2560). Dat wordt leuk: Ding en Ju in hetzelfde tornooi. Overigens is zij nog maar de 3^de vrouw (na Judith Polgar en Yifan Hou) in de Masters. Ook nog vermelden dat 6 van de 14 deelnemers in deze eeuw het levenslicht zagen, de andere 8 in het decennium ervoor. De mix van jeugd en gevestigd vertaalt zich meer en meer als jeugd en jong-gevestigd (Nepo is nota bene de oudste, °1990).

Ook de Challengers kunnen mij bekoren, om heel uiteenlopende redenen, overigens. Niet alleen zijn er drie dames vertegenwoordigd, m.a.w. vier in totaal, wat simpelweg “uitzonderlijk is voor het tornoooi in deze vorm”, aldus tornooidirecteur Van den Berg, maar ook, en dat lijkt mij al even uitzonderlijk, niet één maar twee Belgen. En verder: diverse namen die je hier ook weleens een keer wil zien. Ik overloop, in volgorde van rating (per 1 november).

Om te beginnen, de Oekraïner Anton Korobov (2667), die hier al eerder deelnam, in 2018 (toen hij tweede werd achter Vidit). Vervolgens the one and only Hans Niemann (2659). Bij een vorige gelegenheid liet hij nog doorschemeren dat men hem eerst had gepolst en vervolgens zijn naam afgevoerd onder directe of indirecte druk van Carlsen, maar aangezien de twee intussen “weer vriendjes zijn” is er geen enkel beletsel voor zijn deelname. Al zal iedereen wel ergens in het achterhoofd de vraag voelen opborrelen of de afwezigheid van Carlsen er toch niet iets mee te maken heeft, ook al zouden ze sowieso niet tegen elkaar hoeven te spelen. Maar misschien hoort dat tot het domein: spoken zien …

Verder hebben we de drievoudige Turkse kampioen Mustafa Yilmaz (2650), ook vorig jaar van de partij, en uit de Verenigde Arabische Emiraten (daar hebben we geen adjectief voor) voormalig Arabisch en Aziatisch kampioen Salem Saleh (2635). Wat minder bekend (vermoed ik) is de Spanjaard Jaime Santos Latasa (2635), maar we kwamen hem al tegen in de Grand Swiss onlangs (eind oktober, begin november), waar hij remise speelde tegen ‘onze’ Daniel Dardha en als 97^ste finishte. Erwin L’Ami (2628) is er zoals gewoonlijk ook bij. De laatste in de (officiële) +2600-reeks is jeugdtalent Leon Luke Mendonca (2614), wat misschien Zuid-Amerikaans klinkt, maar de 17-jarige jongeman is gewoon uit India, m.b. de 67^ste GM aldaar. Over de naam: chess.com zegt dat het Leon moet zijn, Luke is de naam van zijn vader en Mendonca zou een patroniem zijn.

Voor de tweede keer – en het gerucht deed in het Mortselse al een tijdje de ronde – is Daniel Dardha (2575) van de partij, en Belgische aanwezigheid is geen evidentie in de hoofdtornooien van Tata Steel (wel bij de Amateurs, natuurlijk). Ook juniorwereldkampioen Marc’Andria Maurizzi (2572), Frans, niet Italiaans, is voor de tweede keer present. Van de tweede Nederlander denk ik dat het de eerste keer is, maar het is ongetwijfeld een plezierige kerel: de 21-jarige Liam Vrolijk (2569). Hij speelt trouwens voor Kennemer Combinatie, een club die ons intussen bekend zal zijn. De eerste van drie vrouwelijke Challengers is Harika (2509), aka Dronavalli, in 2015 3^de op het toenmalige WK zoals het toen was geregeld (het ene jaar een knock-out met 64, het andere een WK-kamp tussen titelverdedigster en uitdaagster), 2^de GM bij de dames in India (Vaishali wordt binnenkort wellicht de 3^de) en één van de toppers bij de dames (11^de op de wereldranglijst).

Dat brengt ons bij de tweede, jawel, Belgische deelnemer – waar gaan we dat schrijven? (Tja, hier dus!) – en dat is Stefan Beukema (2437). Die is er ook niet zo toevallig bij, maar omdat hij vorig jaar het hoogste amateurtornooi won, nl. de ‘Qualifiers’-tienkamp. Twee Belgen (maar dan niet de gelijknamige new wave band uit de jaren ’80 – Opération Coup de Poing, weet u nog?), dat is nog een stuk minder evident dan één, dus joera en hoepie!

De laatste twee particpanten zijn participantes. Dat is eerst jong, vrouwelijk en opkomend talent Divya Deshmukh (2418) uit India, 17 jaar, en de recentste winnares van het Aziatisch dameskampioenschap en van het rapidstuk van Tata Steel Chess India, waar ze o.a. Harika, Humpy, Krush en Batsiashvili onderuit speelde en remiseerde met Ju en Ushenina. Ik schat trouwens dat het gewoon Divya moet zijn – Indiase namen, nogmaals – want Desmukh is een patroniem, geen familienaam. En ten slotte hebben we natuurlijk Eline Roebers (2385), Nederlands megatalent van ook 17, die simpelweg niet mocht ontbreken op een tornooi als dit, en al voor de tweede keer deelneemt. Benieuwd wat die laagste ELO’s ervan zullen maken in dit toch stevige gezelschap.  

Allen daarheen, zou ik zeggen, en wij dus ook (met een 30-tal).