De serie The Queen s Gambit werd niet enkel gesmaakt door de doorsnee tv-kijker, ook in de schaakwereld is er unaniem positief op gereageerd (de enige uitzondering is een giftige column van Gert Ligterink in de Volkskrant, maar de man verdraagt al jaren niet dat iemand anders dan hijzelf iets zinnigs zegt over schaken). Netflix heeft dat natuurlijk begrepen en biedt nu de al even goede schaakfilm Innocent moves uit 1993 aan. De film werd om commerciële redenen gelanceerd met als titel Searching for Bobby Fischer. Verwonderlijk is dat niet…

_LEESMEER_

Vraag aan gelijk wie om een wereldkampioen schaken te noemen, en de kans is vrij groot dat Fischers naam valt. Tot de dag van vandaag blijft de man immers tot de verbeelding spreken. Kampioen van zijn land toen hij veertien was, producent van briljante schaakpartijen en de eerste Amerikaanse wereldkampioen schaken in 1972, de eerste ook die de machtige Russische (lees: communistische) schaakhegemonie wist te doorbreken. Maar Fischer was excentriek en onberekenbaar, heeft zijn titel nooit verdedigd en verdween grotendeels in de anonimiteit om op 64-jarige leeftijd (hoeveel velden telt een schaakbord ook weer?) te overlijden in IJsland, waar hij zijn laatste levensjaren sleet. Er valt natuurlijk véél meer te vertellen over Fischer, maar de Amerikanen wachten nog altijd op een opvolger. 'Innocent moves' gaat over die zoektocht. Een schaakfilm, ja, maar een die tegelijk mooi inzoomt op de kind-ouderrelatie: wat doe je met een genie in huis dat even graag gaat vissen en honkballen, en thuis met dinosauruspoppen speelt? Ben Kingsley speelt in de film op overtuigende wijze een gepassioneerde schaakleraar met een gekwetst verleden, Laurence Fishburne die van een schakende junkie die het talent van de jonge Josh(ua) Waitzkin (knappe acteerprestatie van Max Pomeranc) als eerste opmerkt. Waitzkin bestaat trouwens echt. Hij wist als kind tijdens een simultaansessie wereldkampioen Gary Kasparov op remise te houden en schopte het op zijn zestiende tot Internationaal Meester. Iedereen zag in Waitzkin dan ook een tweede Fisher, maar daar besliste de man zelf anders over. Hij verloor, zoals bij jeugdspelers wel vaker gebeurt, de passie voor het spel en stopte met schaken. Zijn andere passie, martial arts (!), bleef hij wel ontwikkelen. Zo werd hij wereldkampioen in een variant van aikido die Taiji Push Hands heet. Toch een wereldtitel dus.