We verlieten de Masters na ronde 4 en de Challengers na ronde 5, dus een forse inhaalbeweging dringt zich op. U wist al wel dat Carlsen in die twee ronden twee nullen op rij haalde, eerst tegen Giri en dan Abdusattorov. Daar zou een profetisch kantje aan blijken te zitten. In diezelfde 5^de ronde won ook Maghsoodloo van Van Foreest en Aronian van Keymer. Die laatste ging in de volgende ronde alweer tegen de mat, nu tegen So, en ook Caruana scoorde, ten koste van Gukesh.

Halverwege het tornooi vloeide het bloed rijkelijk. In ronde 7 was het 4 keer raak (op 7): So, Carlsen, Praggnanandhaa en Abdusattorov wonnen van Gukesh, Rapport, Van Foreest en Erigaisi. Een gelijkaardige slachtpartij bood ronde 8. Drie van de verliezers van een dag eerder waren nu zelf aan het feest, m.n. Van Foreest (tegen Erigaisi), Rapport (Pragg) en Gukesh (Maghsoodloo), terwijl Carlsen de Onvermijdelijke zijn remonte continueerde tegen Caruana. Er werd gerust met Abdusattorov aan de leiding (6/8), Giri en So op 2-3 (5/8) en een quartet nog een halfje verder (4,5/8), Aronian, Praggnanandhaa, Caruana en Carlsen. Ik moet toegeven, de nieuwe generatie is daar niet talrijk vertegenwoordigd.

Even over naar de Challengers. In de 6^de ronde behaalde Vaishali haar eerste overwinning, tegen een tot nu toe zwak spelende Pechac. Haar mededame Roebers verloor dan weer, van Donchenko. In het Nederlands onderonsje L’Ami–Warmerdam ten slotte trok wit aan het langste eind. In de 7^de ronde werd vervolgens nog  bloediger slag geleverd dan bij de Masters. Liefst 6 partijen eindigden beslissend: Tabatabaei versloeg L’Ami, Beerdsen  Mishra, Donchenko Yilmaz, Sindarov Roebers en Vaishali Supi. De 8^ste ronde verliep weer iets rustiger. Ivic en Adhiban versloegen Pechac en Supi en de twee (jonge)dames, Vaishali en Roebers, die net nog 2 keer gewonnen dan wel 2 keer verloren hadden, gaven deze keer elkaar partij en deelden uiteindelijk het punt. Het zal niet verbazen dat de stand intussen enigszins is opgeschud. Donchenko heeft nu de kop gepakt (6/8), ten koste van Yilmaz (5,5/8), die Ivic naast zich moet dulden, voor het duo Sindarov en Beerdsen (5/8).

Nog 5 ronden te gaan, waarvan 2 vóór de laatste rustdag en 3 erna. Een wat gekke verdeling, als u het mij vraagt: men speelt dus 4+4+2+3 (Challengers: 5+3+2+3), maar goed. In ronden 9 en 10 werd bij de Masters telkens 2 keer gescoord. Eerst versloeg Rapport Erigaisi en haalde Giri het van Ding, terwijl leider Abdusattorov sterretjes zag tegen Keymer, maar met een remise ontsnapte. Vervolgens won Carlsen van Maghsoodloo en wist Gukesh in een wild gevecht Praggnanandhaa te vloeren. De eerste van die twee jongelui liet daarmee een 2,5/3 optekenen, de ander het tegendeel: 0,5/3. Abdusattorov behoudt de koppositie (7/10), maar eerste achtervolger Giri is weer dichterbij gekomen (6,5/10). So niet, die blijft op één punt van de leider (6/10), maar krijgt wel het gezelschap van Carlsen, die z’n twee nullen van rond rustdag 1 alweer van zich af aan het spelen is. Kan het nog?

Bij de Challengers deed Yilmaz weer haasje over met Donchenko, na resp. winst tegen Vaishali en verlies van L’Ami. Ook Warmerdam (van Beerdsen), Sindarov (Mishra) en Abidhan (Roebers) wonnen. Een ronde later zag het er weer anders uit. Donchenko veerde weer recht met een zege op Warmerdam en nestelde zich weer naast Yilmaz op 1 (7/10). Ook Tabatabaei en Supi scoorden, resp. tegen Beerdsen en Ivic. In de stand volgt Sindarov op een halfje van de twee leiders (6,5/10) en wordt hij op zijn beurt gevolgd door Tabatabaei en Ivic (6/10). Aan spanning dus geen gebrek!

Alweer rustdag, zoals al aangegeven, en dan een rechte lijn van 3 ronden. Van de 11^de vertelde ik u al een paar dagen geleden (“Een dagje aan Zee”): met 6/7 remises werd het zowat een maat voor niets bij de Masters, bij de Challengers klom Donchenko voor de 2^de keer naar een ongedeelde leiding na winst op Tabatabaei. In beide groepen leken de eerstgeplaatsten toch duidelijk te reiken naar de eindzege …

Laten we nu eerst de Challengers afwerken. Er werd weer aardig gescoord in de 12^de ronde, al was het meestal niet gerelateerd aan mogelijke eindwinst. Pretendenten Yilmaz (Supi) en Sindarov (Tabatabaei) speelden immers remise. Ivic (Roebers), Adhiban (L’Ami), Warmerdam (Vaishali) en Mishra (Pechac) haalden de volle buit binnen, maar alle aandacht ging natuurlijk naar de 5^de zege van de dag: Donchenko versloeg Beerdsen en breidde daarmee zijn voorsprong in het klassement uit tot een vol en beslissend punt: tegen nummer 2 Yilmaz had hij immers de onderlinge partij gewonnen, het eerste scheidingscriterium, kortom de eindwinst was al binnen, en meteen krijgt de 24-jarige Duitser van Russische origine (hij kwam al als jong kind naar Duitsland) ook een plaatsje bij de Masters van volgend jaar.

Alles achter de rug, denk je dan, Donchenko is sowieso alleen eerste, maar dat nam niet weg dat er in de laatste ronde gebakkeleid werd als nooit tevoren: geen enkele remise! Gingen eruit met stijl, zijnde een laatste zege: Donchenko, kers op de taart tegen Ivic, Yilmaz (Roebers), Sindarov (Beerdsen), Tabatabaei (Vaishali), Warmerdam (Adhiban), L’Ami (Pechac) en Supi (Mishra). De medailles gingen dus naar Donchenko (10/13), Yilmaz (9/13) en Sindarov (8,5/13). Jongste GM ooit Mishra werd 11^de , de twee jongedames, Vaishali en Roebers, beiden zwaar ELO-bescheidener dan de rest, eindigden resp. 12^de (4,5/13) en 14^de (3/13). Voor Roebers was het uiteraard een zware vuurdoop. Na een aardig begin (1 + en 2= in de eerste 4 ronden), kon ze alleen nog twee halfjes sprokkelen, eentje tegen mededame Vaishali en eentje tegen Pechac, die gelet op zijn ELO zwaar onder de maat bleef. Als je met 2361 ELO 9 opponenten van ruim in de 2600 moet bekampen (plus 3 van +2500) dan is die 3/13 nog niet zo slecht.

Afsluiten doen we met het eindspel in de Masters. In de voorlaatste ronde gebeurde niets wereldschokkends. Tenzij dat Rapport Ding versloeg, die hier al bij al niet zijn sterkste zelf blijkt te wezen, intussen ook uit de +2800 is gevallen en niet heel klaar lijkt voor de komende WK-kamp (in Astana, Kazachstan, vanaf 7 april) met Nepomniachtchi. Maghsoodloo won ook van Erigaisi, die hier toch ook wel onder de verwachtingen bleef, na zijn succesjaar van 2022. Voor de ereplaatsen was dat allemaal niet zo belangrijk, daar veranderden de 5 remises niets aan. Kortom, Abdusattorov bijna op rozen: remise in de laatste ronde levert hem minstens een play-off op, of gewoon de eindzege, en de concurrentie, intussen beperkt tot Giri (op een half punt) en Carlsen (op een heel), moet eigenlijk winnen om nog kans te maken. En, voorwaar, voorwaar, dan zul je het zien gebeuren: het drama voltrekt zich …

Dat Carlsen zou doen wat moest, tegen Erigaisi, zal niemand van zijn sokken blazen, maar hij had de zaken natuurlijk niet in eigen handen. De opdracht van Giri, winnen van Rapport, was een stukje minder evident, al was zijn score tot dan tegen de Hongaar, nu Roemeen, bepaald gunstig. Hij kwam ook beter te staan, maar er kwam nog een sensationele blunder – commentatoren Hess en Naroditsky gingen meteen als volslagen gekken uit hun dak – van Rapport aan te pas, die op zet 34 zijn koning op het enige veld zette dat op slag verlies betekende. Mooie beelden trouwens: Giri totaal verrast, van zijn melk bijna, omdat hij natuurlijk gezien had dat dit niet kon, dus waarom gebeurde het dan toch? Zoals u kunt bevroeden, heb ik de ongelovige Thomas niet persoonlijk gekend, maar wat Giri etaleerde was beslist van het betere werk ter zake. Hij nam wel zijn tijd, en geen risico’s, maar 5 zetten later was de broodnodige zege van de laatste kans binnen.

De enige die alles in eigen hand had en het hele tornooi al aan de (al dan niet gedeelde) leiding stond, moest door een ironische speling van het lot Van Foreest partij geven. U weet wel, de Van Foreest die vorig jaar in extremis (een blitz play-off) Giri van de zo verdiende eindzege had gehouden en zelf met de hoogste eer ging lopen. En ja hoor, in de beste traditie van Nederlanders onder mekaar als het ware, timmerde de oud-winnaar Abdusattorov van het bord en hielp Giri daarmee in één keer aan de ongedeelde eerste plaats annex de al jaren begeerde – hij was al 5 keer 2^de – eindwinst. Een drama voor de Oezbeekse jongeling, wist ook Carlsen, maar zijn tijd komt nog wel. Hoe dan ook, Giri wint Tata Steel 2023 (8,5/13), voor Abdusattorov en Carlsen (in die volgorde, maar beiden met 8/13). Dan volgen So (7,5/13), Caruana en Maghsoodloo (7/13), en de rest. Opvallend: waar ik in het begin nog kon stellen dat de jeugd zich vooraan nadrukkelijk mengde met de elite, is het beeld op het einde gevoelig veranderd: enkel Abdusattorov en Maghsoodloo in de eerste 8, enkel Ding in de laatste 6. De jeugd is er nog niet helemaal, maar ze vallen ook niet uit de toon op dit niveau. De komende jaren beloven boeiend te worden. Ding en Nepo kunnen zich maar beter haasten: er is veel jong volk in aantocht …