De heren deden hun WK een paar maanden geleden, en maakten er een bijzonder spannend spektakel van, uiteindelijk gewonnen door Liren Ding, de dames zijn vanaf vandaag (5 juli) aan zet, voor hun eigen match om de wereldtitel. De strijd gaat tussen regerend wereldkampioene Wenjun JU, die haar titel al twee keer verlengde, en uitdaagster Tingjie LEI, die het tot winnende Kandidate schopte, na zeges tegen beide Muzychuks in kwart en halve finales, en in de finale Tan.
Er wordt gespeeld naar 12 partijen, m.a.w. wie het eerst 6,5 punten verzamelt, mag de wereldkroon opzetten, tot de volgende titelkamp. Bij een gelijke stand na de 12 reguliere partijen volgt een tiebreak. Afhankelijk van hoe lang het duurt voor de “tie” gebroken wordt, zijn daar vier rapid-en-blitzschuifjes mogelijk: 1) 4x 25+10, 2) 2x 5+3, 3) nog 2x 5+3 en 4) zo vaak 1x 3+2 tot iemand wint.
De eerste helft van de match gaat door in Shanghai, waar Ju vandaan komt, de tweede in Chongqing (dat klinkt ongeveer als tsjongtsjing, maar met de o als iets tussen o en a, zoals in het Engelse charm), de thuishaven van Lei. Neem dat laatste niet al te letterlijk: de ‘gemeente’ Chongqing is niet enkel stad maar ook een heel verstedelijkte regio, één van de vier entiteiten die administratief rechtstreeks onder het bestuur van de centrale regering vallen (de andere zijn het grootstedelijke Shanghai, Beijing en Tianjin), en ongeveer zo groot als Oostenrijk. Dat ‘thuis’ is dus relatief: preciezer gesitueerd is Lei afkomstig uit Fuling, de tweede stad van Chongqing, maar wellicht gaat het WK door in wat wij Chongqing-stad zouden noemen: voorlopig vind ik nergens de precieze locatie.
In Shanghai wordt gespeeld in het Intercontinental Hotel, of ten minste, daar ging de persconferentie door, maar er is er meer dan één dat zo heet, dus dat zegt nog niet veel. Hoe dan ook, het zal niet in de voorsteden of buitenwijken zijn, reken maar op het hart van de stad. Het doet er ook niet zo toe, u gaat vast niet morgen met de tram ernaartoe, terwijl we hier vanaf ’s morgens 9 uur op sites naar keuze de partijen kunnen volgen.
Het tijdsverschil met China is van die aard dat er ginder gespeeld wordt vanaf 15 uur plaatselijke tijd, als wij bij wijze van spreken nog vers uit de veren zijn. Een WK bij het ontbijt, de meeste pogingen tot ochtendtelevisie-met-inhoud kunnen daar niet aan tippen. Al is het ook weer geen uur dat iedereen schikt. Maar wanneer is het dat wel?
Genoeg gekletst over dat soort dingen in de rand, ik geef u alvast nog mee hoe de eerste partij verliep. Bij loting was bepaald – ieder mocht een doosje kiezen – dat uitdaagster Lei de witte stukken zou hanteren (zij had “a white queen”) en Ju de zwarte (“a black knight”). Lei begon “verrassend”, aldus de FIDE-site, met 1. e4, want ze staat “erom bekend 1. d4 te spelen”. Even dimmen, jongens, de eerste database die ik vastscharrel geeft wel 107 keer 1. d4, maar ook 96 keer 1. e4, 24 keer 1. c4 en 19 keer 1. Pf3, dus ik schat dat Ju bij die openingszet niet onwijs heeft zitten gapen van “Wat-krijge-we-nou?” Het was ook niet de eerste keer dat Lei tegen haar met de koningspion opende (ik vind een Frans en een Vierpaardenspel), maar mogelijk wel de eerste keer Spaans.
Ju opteerde voor de Berlijnse Verdediging en dat leidde na 7 zetten tot een variant “die Carlsen graag speelt als hij tevreden is met remise”, dixit een auteur uit mijn schaakbibliotheek. Na wat geruil in het centrum investeert Lei haar d-pion in ontwikkelingsvoorsprong en initiatiefkansen. Ju heeft tijd nodig om gepast te reageren en besluit, om de druk te verlichten, de pion terug te geven. Toch behoudt wit een vederlicht voordeel en Lei gaat dan ook niet in op het stilzwijgende remisevoorstel (zetherhaling) van Ju. Terecht, want even later gaat de wereldkampioene onnauwkeurig verder. Meteen activeert Lei haar koningsvleugel en komt zwart toch wel even in de gevarenzone. Helaas (voor haar) laat Lei de kans liggen om af te wikkelen naar pionwinst en wat dat mogelijk kan opbrengen, en weet Ju vervolgens, al nijpt de tijd, de zaak weer in evenwicht te trekken. Remise dus, en psychologisch het meest een opsteker voor Ju (want met zwart + onder druk gestaan maar stand gehouden), terwijl Lei wel wat kan sakkeren over de kansjes die ze liet liggen. Nu ja, als je de wereldkampioene toch eventjes aan het schrikken kunt brengen, dan is dat ook niet slecht voor het zelfvertrouwen, zou ik denken, maar ik zit natuurlijk niet in China.
Een prognose, vraagt u? Moeilijk, moeilijk, moeilijk. Het kan, voor beiden. Ju heeft al wel bewezen dat haar wereldtitel geen toevalstreffer was. Ik zag bij de damestop niet zo gauw iemand die haar zou kunnen onttronen. Nog niet zo lang geleden hoorde Lei nog niet tot die top. Goede speelster, daar niet van, maar niet de eerste die je uitdaagster zou verwachten te worden. Maar Lei gaat gestaag vooruit. Traag maar zeker. De wijze waarop ze het uitdaagsterschap verwierf, illustreert dat ook. Ze wint met (een straat) voorsprong het Women’s Grand Swiss Tournament 2021 dat haar een plaats in het Kandidatestornooi oplevert, waar ze de Muzychuk-zussen elimineert (hoewel: misschien wilden die gewoon de kans niet lopen dat ze een Russische zouden moeten bekampen) en voormalig wereldkampioene Tan haast een pandoering geeft. Niet niks, en ze is intussen ook nummer 4 op de wereldranglijst, slechts 10 puntjes achter Ju en 3 achter Goryachkina, de vorige uitdaagster. Zit ze aan haar top, of is ze nog volop op weg? Als ze nog net dat tikkeltje beter kan dan we tot nu toe hebben gezien, dan maakt ze een goede kans. Maar een voorspelling zou ik het niet noemen. Het is voorlopig koffiedik kijken.