Een aantal losstaande items, in één artikel i.p.v. drie, anders komt het er niet van. In volgorde: Yifan Hou wint het WSCC, Stefan Docx wordt één jaar geschorst, en in de Sinquefield Cup gebeurt er (eindelijk) wat.

1. Het WSCC, de afkorting zegt u ongetwijfeld niets, is voluit de Julius Bär Speedchess Women’s Championship, oftewel het snelschaakwereldkampioenschap bij de dames. Niet te verwarren met de WK’s Rapid of Blitz, die traditioneel eind december worden betwist: dit evenement combineert een aantal snelle formats: 5+1, 3+1, 1+1. Het is een onlinetornooi met een kwalificatiefase en een eindtornooi, waarin de acht overblijvende dames een knock-out spelen, die culmineert in een finale in de tweede helft van november. Het aantal partijen kan variëren, naargelang van de beschikbare tijd, en die is het grootst in de finale zelf: 90 minuten 5+1, 60 minuten 3+1 en 30 minuten 1+1.

Het hele vooraf gaan we hier niet behandelen, we beperken ons tot die finale, tussen de Chinese Yifan Hou, nog altijd onbetwist ’s werelds nummer 1, en Harika (Dronavalli), het nummer 2 van India en 11 van de wereld. Interessant detail: in 2021 won Hou het tornooi, uitgerekend tegen Harika in de finale. Het verschil was toen miniem, dus de verwachting nu was dat het weer kantje boordje zou worden. In het ‘traagste’ format, 5+1, nam Hou echter meteen de zaak in handen. In de eerste vier spelletjes liep ze drie punten uit, en hoewel Harika nadien ook twee keer kon winnen, was het verdict duidelijk: 5-3 voor Hou.

Ook in de 3+1 zette de Chinese de zaken dadelijk naar haar hand. Ze won de eerste twee spelletjes, en deed er nadien nog twee bovenop. Pas dan kon Harika tegenscoren, en zelfs twee keer op rij, zodat een comeback plots niet zo onmogelijk leek. Maar Hou hield stand  en zo eindigde de 3+1 uiteindelijk met 5,5-3,5 in haar voordeel. In het bullettoetje, 1+1, kon Harika geen kentering tweegbrengen. Ze begon met twee remises, dan wel een zege, maar Hou zette de bordjes in 16 zetten weer gelijk. De Chinese voegde er nog een overwinning aan toe, zodat alles eigenlijk in een definitieve plooi lag, maar Harika kon nog wel de laatste twee spelletjes winnen, zodat ze hier een gelijkspel uit de brand kon slepen: 4,5-4,5. Eindstand: 15-11 voor Hou, die haar tweede WSCC-wereldtitel oogst.

2. IM Stefan Docx, welbekend bij onze leden en lid van buurkring KASK, is door het EDC, de Ethische en Disciplinaire Commissie van FIDE, voor één jaar geschorst voor het incident in het Benidorm Open van vorig jaar december, wat overigens niet eens een FIDE-tornooi was. Eerst de feiten, zoals ze worden bericht. In de 8^ste ronde vond hoofdscheidrechter Garcia dat Docx iets te vaak naar het toilet ging en er ook te lang bleef. Op een bepaald moment was hij hem gevolgd en zou hij “flikkeringen” als van een gsm op de toiletvloer hebben kunnen waarnemen. Docx werd na terugkeer geconfronteerd, maar weigerde, ook na herhaald aandringen, een scan met een metaaldetector te ondergaan. Gevolg: diskwalifcatie. De scheidrechters vonden overigens geen gsm op het toilet.

Achteraf verklaarde Docx wel dat hij er spijt van had dat hij de scan geweigerd had, maar dat hij die dag zich helemaal niet lekker voelde (vandaar het vele en/of lange toiletbezoek) en zo geschokt was door die plotse en onterechte aantijgingen dat men scan en tutti quanti voor zijn part kon steken waar de zon … . Dat laatste cursieve zinnetje zijn mijn woorden, niet die van Docx, maar ik interpreteer naar iets wat ik zelf zou kunnen doen in zo’n geval. Als zijn uitleg klopt – en daar kan/wil/mag ik geen uitspraak over doen – is zijn reactie voor mij alleszins begrijpelijk.

Goed, er wordt een driekoppige onderzoekscommissie in het leven geroepen om de zaak uit te klaren. De commissie krijgt ook een analyse van Kenneth Regan, de autoriteit bij uitstek inzake fraudedetectie, die vaststelt dat er niets ongewoons te vinden is in de partijen van Docx in het tornooi, en al evenmin in zijn partijen van de laatste vijf jaar. Toch besluit de commissie dat het meest waarschijnlijke scenario is dat Docx heeft valsgespeeld d.m.v. een gsm en dat hij zich daarom niet wou laten scannen. Het comité stelt een schorsing van twee jaar voor.

Het EDC laat dan weten dat valsspelen d.m.v. ‘digitale helpers’ een almaar groter probleem wordt en dat het weigeren om jezelf aan controle te onderwerpen uiterst verdacht is. Ze volgen de commissie echter niet wat de aantijging van valsspelen betreft. Er is geen echt bewijs voor, zegt het EDC, en het niveau van de partij(en) laat ook geen vals spel vermoeden. Alleen, een controle weigeren kan niet. Slotsom: er komt effectief een schorsing, weliswaar niet voor twee maar voor één jaar. In een reactie zegt Docx dat hij de uitspraak opvat als de erkenning dat hij niet heeft gefraudeerd, maar dat hij wel in beroep gaat tegen de schorsing en daarom verder geen commentaar zal geven.

Het is niet de eerste keer dat Docx in opspraak komt: ook in 2012 werd hij in eigen land beschuldigd van het gebruik van “ongeoorloofde hulpmiddelen” en zelfs een tijdlang stevig in de gaten gehouden. Ook toen werd een onderzoek ingesteld, maar er werd niets gevonden dat de vermoedens van fraude kon hardmaken en dus werd Docx over de hele lijn vrijgesproken. Het neemt niet weg dat de verdenkingen zijn blijven smeulen en dat sommigen die vrijspraak nooit hebben verteerd, getuige de bagger die bij het uitbreken van deze tweede zaak op sommige plaatsen in alle lelijkheid opborrelde. Zelfs roddelblad-par-excellence Nakamura was er toen als de kippen bij om vitriool te spuien, terwijl hij, vermoed ik toch, Docx amper of noch van haar of pluim zal kennen, laat staan dat hij erbij was in Benidorm of in België 11 jaar geleden. Men mag er natuurlijk van denken wat men wil, maar wat men denkt is daarom nog geen feit. Ik spreek mij niet uit, zei ik al, net zoals bij Niemann, maar ook hier geldt: onschuldig tot bewijs van het tegendeel. Het enige wat onomstotelijk vaststaat, is dat Docx geweigerd heeft zich aan een controle te onderwerpen. Dat is alles.

3. Sinquefield Cup. Dat u daar van mij nog niets over hoorde, behalve dan dat ie eraan kwam, heeft enerzijds te maken met al die andere zaken die nog moesten worden behandeld en anderzijds dat er eigenlijk niet veel gebeurde. Zeg nu zelf, drie ronden lang alleen maar remises (en hier en daar een winstkans die om zeep werd geholpen), en het meest spraakmakende feit is dan nog dat Duda in de tweede ronde afzegt wegens ziekte – zijn partij wordt officieel uitgesteld – en zich een dag later ook helemaal terugtrekt uit het tornooi. Zijn enige partij (ronde 1) wordt daarop ook geschrapt en het tornooi gaat voort met 9 i.p.v. 10 deelnemers, zodat er elke ronde iemand bye is.

Maar, ik kondigde al aan dat er nu eindelijk ook wat gebeurde. In de 4^de ronde zorgde So voor het eerste winstpunt. Rapport wou iets te dynamisch spelen in het Koningsindisch, maar So ontweek vaardig alle problemen en dwong de ander tot materiële concessies om overeind te blijven. Maar hij ging desondanks neer en zo werd So de eerste die voorsprong nam op de rest. In de 5^de ronde kwam er nog een winstpartij uit de bus. Deze keer was dat voor Aronian, die Firouzja een nul aansmeerde, nadat de Fransman eerder zijn 40^ste zet uitvoerde met nog 1 seconde op de klok. Het was ook geen beste zet, en Aronian profiteerde optimaal en haalde 24 zetten later het punt binnen.   

Twee leiders, zegt u, en ik spreek u niet tegen, maar wat de zaak des te pittiger maakt is dat Firouzja qua rating nu net één punt onder So is gezakt en het risico loopt in extremis zijn bijna verworven kandidatenticket te moeten overlaten aan de Amerikaan. Of misschien wel Giri, want die is nu ook heel dichtbij gekomen (2 punten achter Firouzja, 3 achter So). Giri strijdt ook nog volop op dat andere front, het FIDE-circuit, waar hij aan de leiding staat, maar So ook dichterbij sluipt en Gukesh op vinkenslag ligt. Het wordt nog berespannend voor die laatste twee tickets!