(1) Zoals eerder gemeld, heeft Kazachstan afgezien van de WK’s Rapid en Blitz, gepland voor de laatste week van december, als gevolg van nieuwe COVID-maatregelen. Het snelschaakfestijn zou zijn doorgegaan in de hoofdstad Nur-Sultan (zoals het voormalig Armolinsk, Tselinograd, Aqmola en Astana sinds 1997 heet, naar de eerste president Nursultan Nazarbajev), maar nieuwe COVID-maatregelen gooiden roet in het eten. _LEESMEER_
Voor belangstellenden toch even uitweiden over Kazachstan, want we zijn ons zelden bewust van het feit dat het de gigant van Centraal-Azië is, qua oppervlakte nummer 8 van de wereld. In vogelvlucht is het van west naar oost ruim 2700 km, het equivalent zeg maar van de afstand Gibraltar-Warschau, Antwerpen-Antalya (Zuidwest-Turkije) of Brussel-Sotsji (Zuidwest-Rusland). Dat doet toch duizelen, als je in het minuscule België woont. De Kazakken zijn wel “maar” met zo’n 17 miljoen, zowat de helft meer dan bij ons, dus gemiddeld gesproken ziet het er zelden zwart van het volk.
Hoe dan ook, geen schaak in Nur-Sultan of Kazachstan eind december, wel in het Poolse Warschau op de oorspronkelijke data . Na de Kazakse afzegging heeft FIDE binnen de kortste keren alle nodige garanties gekregen van de Poolse regering en alle WK’s kunnen doorgaan. Ja, meervoud, want er is Rapid én Blitz, telkens zowel ‘Open’ als ‘Dames’, vier stuks, als ik goed tel (en dat slaat op de tornooien). Of Polen zich hiermee zonodig in het zonnetje wil zetten annex aan blazoenoppoetserij doen, wil ik in het midden laten, maar het is alvast van een andere orde dan de dingen waarmee het land de laatste tijd in het nieuws kwam. De Poolse premier zag ook een duidelijke link tussen schaken en de Poolse geschiedenis en met namen als Zukertort, Winawer, Rubinstein, Tartakower, Najdorf, Wojtaszek, Scwierz en Duda heeft hij, wat schaken betreft, een onweerlegbaar punt.
Overigens zijn de Europese Kampioenschappen Rapid en Blitz net achter de rug, en die hadden uitgerekend plaats in Katowice, en jawel, dat is ook Polen (het is de hoofdstad van de provincie Silezië). Alsof dat nog niet kon volstaan, was er een ook Poolse winnaar: Duda triomfeerde in het EK-Blitz, in het EK-Rapid ging de zege naar de Rus Motylev. En straks (25-31 december) zijn er dus de Wereldkampioenschappen Rapid en Blitz in Warschau.
(2) Iets heel anders. Een WK heeft kennelijk naweëen, niet enkel omdat er druk nagepraat, na-geanalyseerd en in perspectief geplaatst wordt, maar ook omdat er links en rechts onverwachte reacties volgen. Carlsen zelf liet zich bijna meteen ontglippen dat hij mogelijk zijn laatste WK had gespeeld. Tenzij Firouzja het kandidatentornooi zou winnen, want nadat hij de vorige generatie (Anand) en de huidige (Karjakin, Caruana, Nepo) genoegzaam had verslagen, wou hij de nieuwe (Firouzja, dus) misschien ook nog wel aanpakken. Naar mijn idee zou dat meer dan vonken kunnen geven, ergo bring it on!
Ander na-WK-nieuws: toen het hele secondantenteam van Carlsen bekend werd en bleek dat ook Daniil Dubov, notoir Rus zijnde, ertoe behoorde, laaide van Russisch-nationalistische zijde terstond commotie op. Een van de eersten om van leer te trekken, al deed hij dat met subtiel klinkende retorische vraagjes, was Karjakin, van wie het Russisch patriottisme wel bekend is. Ook gingen stemmen op om Dubov uit het nationale Olympiadeteam te gooien, gelet op zijn “heulen met de vijand”. Die bleef er redelijk stoïcijns onder: enerzijds was hij al lid van het team lang voor Nepo uitdager was geworden en verder was het WK geen wedstrijd Rusland-Noorwegen. Zo is het maar net!
(3) Tata Steel Chess. Jammer, maar helaas, om met het treurigste te beginnen: de amateurtornooien zijn geannuleerd, als gevolg van de lockdown die recent in Nederland is ingegaan. SKOG-leden Kenneth en Mart hadden zich ingeschreven, maar hun tien- of vierkamp valt dus in het pandemisch gekleurde water. Beter nieuws is dat het Masters- en Challengerstornooi wel doorgaan, weliswaar zonder publiek. En zo hebben we toch nog veel om naar uit te kijken.
Want het allerbeste nieuws, en we beginnen maar eens met de Challengers deze keer, is dat deze groep een Belgische (en zelfs Vlaamse) deelnemer telt: onze eigenste Belgische kampioen en sinds kort ook officieel helemaal grootmeester Daniel Dardha. Ik zou zeggen: eindelijk, want ik zie (vanuit mijn luie zetel weliswaar) in de loop van het jaar een heleboel talentvolle jongeren het ene na het andere internationale evenement afwerken en oké, er zijn er die betere papieren kunnen voorleggen, maar een pak van die knapen kunnen dat niet, dus dan vraag ik me af: waarom zij wel en hij niet?
Tot overmaat van pret (vind ik toch) is het deelnemersveld van de Challengers overwegend jeugdig (en talentvol, maar dat begreep u sowieso wel, en daarbij zit Daniel in de middenmoot). Het lijstje, met land, geboortejaar en ELO:
Rinat Jumabayev, Kazakstan °1989, 2631
Arjun Erigaisi, India °2003, 2629
Surya Shekhar Ganguly, India °1983, 2627
Erwin l’Ami, Nederland °1985, 2622
Thai Dai Van Nguyen, Tsjechië °2001, 2609
Max Warmerdam, Nederland °2000, 2599
Jonas Buhl Bjerre, Denemarken °2004, 2586
Daniel Dardha, België °2005, 2533
Lucas van Foreest, Nederland °2001, 2530
Volodar Murzin, Rusland °2006, 2519
Polina Shuvalova, Rusland °2001, 2516
Marc’Andria Maurizzi, Frankrijk °2007, 2496
Jiner Zhu, China °2002, 2478
Roven Vogel, Duitsland °2000, 2452
Uiteraard gaat onze eerste aandacht uit naar hoe Daniel in dit gezelschap uit de verf komt, en verder kijk ik ook wel uit naar wat de jongsten gaan doen, m.n. de jongste Rus-om-in-de-gaten-te-houden Murzin en het nog jongere nieuwste Frans talent Maurizzi, die naar het schijnt ook heel aardig voetbalt. Ook leuk vind ik dat de dames (aha, er zijn er toch!) vertegenwoordigd worden door de nummers 1 en 2 van de wereld bij de juniores (-20): Shuvalova en Zhu. Geen kleine jongens die meiden!
Last but not least moeten we het nog over de Masters hebben. Ook daar is het veld alleraardigst, schaaktechnisch gesproken, want dames zijn er in deze groep niet bij. Het is een mix van top 10’ers, top 20’ers en top iets-verderop’ers (hier met land, ELO, geboortejaar enkel bij de jongsten, en plaats op de wereldranglijst):
Magnus Carlsen, Noorwegen, ELO 2856, nr. 1
Fabiano Caruana, VS, 2792, 4
Anish Giri, Nederland, 2772, 7
Shakhriyar Mamedyarov, Azerbeidzjan, 2767, 9
Richard Rapport, Hongarije, 2763, 11
Jan-Krzysztof Duda, Polen, 2760, 13
Sergey Karjakin, Rusland, 2743, 18
Santosh Gujrathi Vidit, India, 2727, 22
Daniil Dubov, Rusland, 2720, 24
Andrey Esipenko, Rusland °2002, 2714, 26
Samuel Shankland, VS, 2708, 29
Jorden van Foreest, Nederland, 2702, 34
Nils Grandelius, Sweden, 2672, 66
R. Praggnanandhaa, India °2005, 2612, 198
Benjamin van dienst is Praggnanandhaa, van wie ik het gevoel heb dat zijn progressie stokt (het laatste jaar trappelt hij ELO-gewijs ter plaatse, maar het was ook geen normaal jaar). Iets ouder maar ook nog junior is Esipenko, die hier vorig jaar Carlsen te grazen nam. Of Karjakin en Dubov lief gaan zijn voor mekaar, zie punt (2) boven, wachten we af. Uiteraard wil de champ zijn 8ste zege gaan behalen, maar Caruana, onlangs uit de 2800+ gevallen en voorbijgestoken door Firouzja, zal wel azen op een terugkeer (hij won net ook de Gashimov Memorial, maar dat was rapid & blitz). En wat te denken van Giri en van Foreest, die vorig jaar een bloedstollend duel om de eindwinst deden? Haalt de eerste eindelijk zijn eerste Tata Steel trofee, of prolongeert de tweede zijn titel? Het is duidelijk, januari belooft!