Kandidatentornooi, R7-9.
Ronde 7. Een mens volgt niet alles, of niet alles van begin tot eind, maar mijn eerste blik op ronde 7 gaf aanleiding tot enige verbijstering. Rapport, toch de man van het creatieve schaak en niet bepaald een schuiver, had Nepomniachtchi (nota bene in mijn, pardon, een Petrov) een dot van een salonpositie laten bereiken, en ik zag de halve punten al vallen, na goed 15 zetten. Nog verbijsterender: hij ging vervolgens een uur lang mediteren over de vraag op hij tevreden kon zijn met herhaling van zetten, ook al wisten mijn en uwe kleine teen dat Nepo’s huiswerk ook (en vooral) het wat-als-hij-geen-herhaling-wil behelsde. En het verbijsterendst: Rapport speelde door, wat inhield dat hij zijn dame opgaf voor twee torens, objectief niet verliezend, maar met de bewijslast wel duidelijk aan zijn kant. Nepomniachtchi had er, afgaand op zijn tijdconsumptie, niet de minste moeilijkheden mee en maakte de naïef-overmoedige Rapport af in no time. De commentaren waren er ook naar, en Caruana, toch een beetje belanghebbende derde, noemde het “een van de meest schokkende partijen die ik van een topspeler zag in een lange tijd”.
Dat moest ik even kwijt, maar er waren natuurlijk ook drie andere partijen. Het is wat ironisch, maar als Nepo wint, moet Caruana bij voorkeur niet achterblijven. Alleen moest Fabi heel wat harder werken voor de goodies, want Radjabov liet zich allerminst wegzetten. Uiteindelijk lukte het toch, zodat de nummers 1 en 2 twee ronden na elkaar telkens winnen. O wee de anderen, denk je dan.
Duda–Nakamura eindigde in remise nadat zwart, althans volgens sommige commentatoren, wel iets te gerust een pionnenstructuur had toegestaan waarin zijn loper slecht en het witte paard sterk zou wezen. Met een onnauwkeurigheid erbovenop, maar Duda liet de kans voorbijgaan. Ook Ding en Firouzja deelden het punt, na een strijd waarin het evenwicht nooit ver weg was en waarin de Frans-Iraanse jongeling, bijna tegen beter weten in, bleef ijveren voor het initiatief. Maar zijn Chinese tegenstander hield de zaak onder controle en zo bleven beiden steken op een halfje dat ze zo stilaan kunnen missen als kiespijn. Ja, het is een genadeloze sport, las ik op een site.
Ronde 8. On aura tout vu. Een filmtitel die mij bijna toepasselijk lijkt voor wat we hier dag na dag meemaken. Een mens kan zich niet gauw vervelen. Misschien nog wel met de supersnelle remise van Nepomniachtchi en Ding – amper 55 minuten – want zo heeft de leider er geen kind aan, terwijl China’s grote hoop alweer niets vermocht om zijn ambities kracht bij te zetten, maar alvast niet met de andere partijen.
Na zijn debacle tegen Nepomniachtchi vond Rapport zichzelf terug: een ongewone variant die hij nooit eerder speelde, met weinig theorie maar wel de belofte op een levendig middenspel. Hij wist Duda een paar keer flink te testen, maar de Pool hield het hoofd koel, vond de juiste tegenzetten en leek zelfs te azen op meer dan gelijke tred houden. Een subtiel tussenzetje zorgde voor een hapering in het Poolse spel, en niet veel later overzag Duda de weerlegging van Rapports 25ste zet, waarna hij geheel verbluft een niet te pareren storm over zich heen kreeg. Zichtbaar zwaar ontgoocheld zette Duda de klok stil, schudde enkele tellen later nog de hand van de toesnellende Rapport, draaide zich om en verliet de zaal met heel stille trom.
Dramatisch, maar er was nog meer drama. Het bleek al 7 jaar geleden te zijn dat Nakamura nog eens had gewonnen van Caruana en uitgerekend hier en nu, met zijn tegenstander in een verwoed gevecht om Nepomniachtchi bij te benen of hem minstens zo kort mogelijk op de hielen te zitten, zou hij zijn landgenoot even beentje lichten? De heren zetten een stevig theoretisch duel op in een variant van het Open Spaans, waarin zwart twee lichte stukken geeft voor toren en pion. Nakamura noemde het na afloop onbegrijpelijk: “Ik kan er niet bij waarom hij dat wou spelen. Krankzinnig gewoon.” Hoe dan ook, beide spelers bleken de varianten van hun huiswerk wel eens door elkaar te halen, iets waarvan Nakamura ook de ironie opmerkte: “Had ik daar de correcte zet gedaan, had ik wellicht niet gewonnen vandaag.” Terwijl Caruana mogelijk te lang op zoek bleef naar winstwegen of -wegjes, toverde Nakamura enkele krachtige zetten op het bord en vergrootte systematisch zijn voordeel. Caruana pruttelde nog zo lang en zo heftig mogelijk tegen, maar hij kon het tij niet meer keren. Een streep door de rekening, toch wel, al is er nog niets beslist.
Firouzja en Radjabov deden er 7 uur over om elkaar het zwijgen op te leggen, en ook al zag het er aan de oppervlakte allemaal wat rustigjes uit, het was in wezen een hard bevochten puntendeling, met twee kemphanen nog steeds op zoek naar die eerste zege, voor Radjabov al naar zijn eerste sinds oktober 2019. Het liep uit in een eindspel aan blitz-en-zelfs-bullettempo , omdat beiden een hele tijd flirtten met spelen op increment en effectief een paar keer zetten met nog maar 1 seconde op de klok. Op zet 93 werd uiteindelijk het punt gedeeld, keurig voor de dan resterende seconden waren verstreken en met een wederzijdse glimlach.
Ronde 9. Alsof het winstloze deel van het veld besefte dat er eindelijk wel eens gewonnen diende te worden, voor zover de kansen op eindwinst nog niet verkeken waren, sloeg de helft van hen voor het eerst toe, zodat er plots nog maar 2 zegeloze participanten overbleven. Gek genoeg was de belangrijkste confrontatie van de dag de uitzondering op al dat wingeweld. Caruana, uitstekend voorbereid, bracht Nepomniachtchi aan het wankelen, maar vond op het heetst van de strijd de juiste winstweg niet en liet (alweer) een goede kans liggen. Het volle punt verschil tussen beiden blijft dus bestaan, al zag het er even naar uit dat het in één klap zou worden weggevaagd. Of Nepomniachtchi in een zetel het laatste derde van het tornooi ingaat, is misschien veel gezegd, maar hij heeft minstens een stoel die best aardig zit.
Ook in de andere partijen ging het er stevig aan toe, en met meer succes. Binnen de kortste keren keek Nakamura, de triomfator van gisteren, tegen een vervaarlijke witte pionnenmeerderheid op de damevleugel aan en deze keer had Radjabov kennelijk bloed geroken. Het was spartelen tot het niet meer hielp. Eerste zege voor de Azerbeidzjaan, tweede nul voor Nakamura, die zijn winst van gisteren weer in rook ziet opgaan.
Rapport is ook al aan een spelletje jojo toe. Zijn parcours was behoorlijk, tot eergisteren, waar hij zich geheel onnodig een oplawaai liet geven door Nepomniachtchi, om een dag later terug te slaan ten koste van Duda. Vandaag met zwart tegen Firouzja, ook al dringend aan puntengewin toe, ging het weer helemaal de andere kant uit, al was dat niet in één beweging en ging het spel een paar keer op en neer. Ook Firouzja voor het eerst aan het feest, kortom, en tweede nul voor Rapport.
De langste partij van de dag leek lange tijd op niets uit te draaien, maar Toen Duda met zijn opgejaagde loper een pionnetje meegrabbelde in plaats van hem op het weliswaar niet fraai ogende veld h5 in veiligheid te brengen, zag Ding plots groot voordeel tegemoet. De Chinese topper liet zich dit hapje niet meer ontglippen, ook al moest hij er nog een hele tijd voor werken. Eerste zege voor Ding, derde en tweede opeenvolgende nul voor Duda.
Stand van zaken, na ongeveer 2/3 van het parcours (9/14). Wie uit de tweede of derde lijn vertrekt, moet op tijd gaan spurten, zo leken de deelnemers te denken, maar leider Nepomniachtchi (6,5/9) wordt vast niet in 1-2-3 bijgebeend, als dat überhaupt nog gebeurt. Caruana staat een heel punt verder (5,5/9), en evenveel voor het duo Nakamura en (jawel) Ding (4,5/9). Daaronder zijn de eindwinstkansen al haast te verwaarlozen: Radjabov, Firouzja en Rapport (4/9), voor rode lantaarn Duda (3,5/9). Nog 5 ronden te gaan, bij de eerstvolgende rustdag (na ronde 12) weten we meer. En misschien wel heel veel meer.