Het is eindelijk zover: in Palma de Mallorca is het 4^de en laatste tornooi van de Grand Prix van start gegaan. Argusogen op scherp, dus, want de nummers 1 en 2 van de hele cyclus kwalificeren zich voor het kandidatentornooi. Dat is a.h.w. zo’n spannende bedoening dat een mens zou vergeten dat het in Palma sowieso warm wordt, _LEESMEER_zelfs in november: 19 graden en vrij zonnig, en dat blijft nog even zo.

In de voorlopige stand leiden Shakhryar Mamedyarov (340 ptn.) en Alexander Grischuk (336,42), maar zij komen niet meer in actie. Ze kunnen nog worden bijgehaald door Teimour Radjabov (241,42) en Maxime Vachier-Lagrave (211,42). Ook Liren Ding (240) kan zich nog boven de huidige leiders nestelen, maar is al gekwalificeerd als runner-up van de World Cup. Niettemin: Ding kan nog wel stokken in de kwalificatiewielen steken van Radjabov en MVL, m.n. door boven of gelijk met hen te eindigen en hen zo kostbare punten af te snoepen (ex-aequo = gemiddelde punten).

Toen die grillo’s, pardon, gallines van AGON (aka World Chess) de onzalige inval hadden om de wild card voortijdig uit te delen, alsof je de klokken van Rome inschakelt om de kerstman van de nodige pakjes te voorzien, aan de nota bene toch wat verbouwereerde (zo leek het toch) Kramnik, wisten de andere pretendenten ook wel zonder horloge hoe laat het was. Het is nu of nooit voor hen in Palma.

In de wandelgangen waar ik, op dins- en zondagen, al eens loop te wandelen, worden de kansen van Vachy (zelf bedacht!) nog al eens gunstig ingeschat. Hij zal dat Palmavarkentje wel even wassen. Over Radjy (idem!) wordt minder gespeculeerd, terwijl die er toch nog beter voorstaat, om nog maar te zwijgen van Mamy (id.) en Grischy (…), die weliswaar niet spelen maar een niet echt oncomfortabele voorsprong hebben.

Toch maar voeten op de grond, zeg ik dan. In de arena, Vachier-Lagrave en Radjabov niet meegerekend: 16 anderen, gemiddeld 2723 ELO. Eén speler van +2800: Aronian, en 4 van +2750: Nakamura, Ding, Svidler en Giri. Aan kandidaat-winnaars en top 2 of 3-kanshebbers geen gebrek. Daarnaast nog 7 +2700-spelers, die misschien niet favoriet zijn, maar je weet nooit. En tot slot, ook tegen -2700-kerels als een Rapport of Inarkiev kun je kostbare halfjes of heeltjes kwijtgeraken. Komt nog bij dat het tornooi (9 ronden, 18 deelnemers) ‘op z’n Zwitsers’ wordt gespeeld, wat voor een eigen dynamiek kan zorgen.

Hoe ging het vandaag? Wel, meteen goed nieuws voor de fans van Vachier-Lagrave, die het volle punt binnenhaalde tegen Boris Gelfand. Dat er verder veel werd geremiseerd, onder meer door rechtstreekse concurrent Radjabov (tegen Riazantsev) en een heleboel ‘favorieten’, is hierbij mooi meegenomen, al kunnen (te) veel remises de zaken ook verstoren. Minder interessant, maar na 1 ronde kan het moeilijk anders, is dat er nóg winnaars waren, die dus mee aan de leiding staan, terwijl hier geldt: hoe minder zielen (vooraan) hoe meer vreugd. Het gaat om Giri, die Rapport versloeg en Inarkiev, die won van Li. Zo’n Giri hou je toch liever achter je, mocht je Inarkiev nog wel vanzelf zien struikelen, maar na één ronde kun je niet alles hebben.

We vatten samen. Mocht het tornooi met deze stand eindigen, dan is het binnen voor Vachy. Een ex-aequo met 3 op de 1^ste plaats levert 140 punten op en dat brengt zijn totaal op 351,42. Daarmee springt hij vlot over Grischuk (336,42) én Mamedyarov (340), zodat eerstgenoemde eruit ligt. Ook Radjabov mag het dan schudden, want in het uitgebreide peloton van remisanten krijgt elk nog maar 39 punten, en hij had er 99 nodig.

Zover is het natuurlijk niet. Morgen, zo gaat dat, staan alvast twee winnaars tegenover elkaar: Giri – Vachier-Lagrave. De andere winnaar mag het met zwart bewijzen tegen de winnaar van de World Cup:  Aronian – Inarkiev. In de remisegroep neemt MVL’s medepretendent het op tegen de Spaanse sterkhouder: Vallejo Pons – Radjabov.

Ter afsluiting, de partij Vachier-Lagrave – Gelfand. Hoewel op Spaans grondgebied (maar zo tweetalig als Catalunya: men spreekt er Mallorquín, un dialecte català, naast Spaans) besluiten de heren tot een Siciliaan, en m.b. het Versneld Fianchetto:

1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. Pc3 g6 4. d4 cxd4 5. Pxd4 Lg7 6. Le3 Pf6 7. Lc4

Dit is de zogeheten moderne variant van het Versneld Fianchetto. Interessant voor zwart, vanwege een veelheid van verraderlijke tactische wendingen, maar wit heeft wel manieren om daarmee om te gaan.

7. … O-O 8. Lb3

Zo blijft de hoofdvariant van de Draak binnen bereik.

8. … d5 9. exd5 Pa5 10. O-O Pxb3 11. Pxb3 b6 12. d6 e6 13. Df3 Tb8 14. Tfd1

Een nieuwtje, naar verluidt. In Adhiban – Gelfand (Isle of Man, 23-09-2017) geschiedde 14. Tad1 Lb7 15. Dh3 Pd5 16. Pxd5 Lxd5, met remise na 33 zetten.

14. … Lb7 15. Dh3 Tc8 16. Ld4 Pd5  

Er dreigt Pf4.

17. Pxd5 Lxd5 18. Lxg7 Kxg7 19.Tac1 b5 20. Dg3

Wit dicteert.

20. … Df6 21. Pd4 b4 22. c4 bxc3

Beter 22. … Txc4 Txc4 23. Lxc4

23. Txc3 Txc3 24. bxc3 Td8

Met de bedoeling 25. … e5

25. h4 e5 26. Pf5+! Dxf5 27. Txd5 De4?

Met 27. … Df4 vecht zwart verder. 28. Dxf4 exf4 (of 28.Txe5 Dxg3 29. fxg3 Txd6)

28. c4!

Wit staat gewonnen.

28. … f6 29. Dc3 Db1+ 30. Kh2 Dxa2 31. Td2 Da4 32. g3 Dc6 33. c5 Td7 34. Dc4 1-0

PS Op diverse schaaksites konden de partijen vandaag niet worden gevolgd. Op de ‘officiële’ site van World Chess (AGON) kon dat wel, maar dat kost dan wel 10 of 25 dollar naargelang van wat je allemaal wilt hebben. Bovenstaand partijverslag is gebaseerd op de ‘analyse’ op chessbase. Die had best uitvoeriger gemogen, maar het is wat het is. Jammer dat de schaakwereld in de kou wordt gezet voor de geldzucht van een aantal halve en hele bandieten. Mogen ze tot het einde der tijden schapen moeten scheren in Kalmukkië, opdat ze leren wat het is om geschoren te worden! (Met dank aan Gert voor de schapenthematische insteek.)