Afgelopen zondag eindigde deze 82^ste editie van het wereldberoemde schaaktornooi in Wijk aan Zee, waar we zelf net als een aantal andere SKOG’ers ook even een kijkje gingen nemen, op een dag die de aankondiger van dienst “(We hebben geluk want het is) een mooie dag (vandaag)” noemde, terwijl het buiten net daarvoor lekker tempeestte en nadien ook nog hagelde. Het mooie weer moest dus wel binnen vallen, maar de keerzijde was wel dat iedereen daar tegelijk was. Enfin, het is altijd wel aardig om enkele glimpen op te vangen van oud en nieuw wereldtalent, te supporteren voor eigen volk en zelfs een eigen partijtje af te haspelen in de cafetaria, dat vanzelfsprekend, gewonnen of verloren, op remise eindigt. Maar wat gebeurde er in het tornooi zelf? _LEESMEER_

In de 6^de ronde deden Carlsen en Caruana een Geweigerd Damegambiet dat geen van beiden uit balans kon brengen, terwijl Giri (van Kovalev) en Dubov (van Artemiev) wonnen, de eerste voor het eerst, de tweede voor de tweede keer. So en Firouzja blijven dus aan de leiding, voor het drietal Caruana, J. Van Foreest en Dubov. Carlsen, op een vol punt, is nog altijd niet wakker, al was de partij van vandaag van een iets degelijker kaliber dan wat hij in de voorbije dagen al had laten zien. Niettemin, zo’n Carlsen kan out of the blue x keren op rij winnen, zoals hij in het verleden al ruim heeft gedemonstreerd. De fans hoeven nog niet te wanhopen …

Bij de Challengers waren Grandelius, Eljanov en Keymer de dagwinnaars, ten nadele van L. Van Foreest, Warmerdam en Saduakassova. Eljanov leidt, voor Ganguly en L’Ami.

Ronde 7 bracht de jeugd weer volop onder de aandacht: Firouzja boekte al z’n 4^de zege, en wel tegen Xiong, ook al niet wreed oud, en J. Van Foreest vloerde Vitiugov en zit daarmee aan 3 stuks. Ook oudgediende (nu ja) Caruana was bij de prijshebbers, z’n 2^de zege, tegen (nog) jonggediende Dubov. Ter plekke was het over de koppen lopen, zowel in de zaal als in Café De Zon, waar de partijen becommentarieerd werden, maar ik herinner me wel dat ik Hans Böhm vanuit de verte zag en nadrukkelijk en beloftevol hoorde zeggen dat de stelling in Anand–Carlsen (na 25…d4?!) “interessant” was, waarna hij overging tot de feiten op andere borden, en die vond ik dan niet meteen even interessant, gelet ook op de massale publieke belangstelling, die “echt niet te doen” was.

Eén winnaar slechts bij de Challengers, de jonge Nihal Sarin, die de enige (jonge)dame,  Saduakassova, over de knie legde. Ik zeg het met opzet zo, omdat het een beetje een kostelijk zicht was: Nihal, 14, een schoolknaapje groot, met pakkie aan en een ernst op het gezicht die je alleen bij schakers in volle focus aantreft …, en Saduakassova, 23, die toch wel iets boven het ventje uittorent, zonder zelf bepaald ‘groot’ te zijn. Maar schaken kunnen ze allebei …

Op naar ronde 8. Achteraf zal dit een keerpunt worden genoemd. Niet alleen vanwege Carlsen, die z’n eerste overwinning liet optekenen (tegen Vitiugov), wat meteen de vraag uitlokte: “Issie nou vertrokke?”, maar vooral vanwege het mirakel in Caruana–Anand. De oud-wereldkampioen stond, nadat de Amerikaan zich vergeefs storm had gelopen en ten onrechte voor dameruil ging, zo overduidelijk te winnen dat alleen een klein wonder wit nog kon redden. Dat manifesteerde zich als een haast onbegrijpelijk mislopen van álle winstwegen, tot die ook op waren. Nog erger, Anand liet en passant (figuurlijk) Caruana’s koning infiltreren en mocht na 61 zetten de eigen monarch neerleggen. Ook rode lantaarn Kovalev won, zij het dat hij daar de hulp van Xiong voor nodig had, die zich in de betere stelling misrekende en een heel stuk cadeau gaf. Tot slot wist ook Duda tegen Yu de volle buit binnen te halen, na knap en technisch verfijnd spel.

In de stand heeft Caruana Firouzja bijgebeend, en volgen So en Van Foreest op een half punt. Carlsen schuift iets op naar boven, maar heeft dat hele viertal nog voor zich. In de volgende ronde mag hij alvast Firouzja aan pakken. Of blijft de Iraanse wonderkid voor verrassingen zorgen? In het gezelschap vooraan heeft So tot nu toe het minst laten zien, o.m. met een paar snelle (en flauwe) remises. Ook vandaag was 15 zetten kennelijk ruim voldoende …

Behoorlijk wat bloed bij de Challengers. Mamedov tapte af bij Warmerdam, Anton Guijarro legde Nihal om, Keymer kneep Smeets tot moes en Grandelius maakte Saduakassova af. Eljanov leidt nog steeds, maar heeft intussen vier man achter zijn veren.

De 9^de ronde bracht in feite geen verrassingen, en net dat was zowat dé sensatie of het meest spraakmakende feit. Carlsen versloeg (jawel) Firouzja en deed daarmee twee zaken: de aanstormende jeugd nog even terugwijzen en/of met de voetjes op de grond zetten, en laten zien dat hij weer of nog volop meedoet voor de eindzege. De rest van het veld wist nergens het verschil te maken en dus had Caruana nu alleen de leiding, terwijl Carlsen zich in de achtervolgende groep hees en Firouzja erin zakte.  

Intussen liep bij de Challengers de strijd voor het begeerde Mastersticket voor de volgende editie onverminderd voort. Anton Guijarro, L’Ami en Abdusattorov zetten hun ambities kracht bij tegen resp. Grandelius, Mamedov en Smirnov, de rest deelde de punten. Daarmee voegen de eerste twee zich bij Eljanov op 1, met Ganguly op 4 en Abdusattorov en Grandelius op 5-6.

Ronde 10 zag de tweede opeenvolgende nederlaag van Firouzja, maar als dat gebeurt tegen de nummers 1 en 2 van de wereld is dat geen oneer en niet megaverrassend. Caruana dus op rozen, want dat Carlsen won van Kovalev bracht de Noor niet dichter bij de 1^ste stek. Hij wordt wel alleen 2^de. Ergens verderop won ook Dubov van Artemiev. Bij de Challengers won Anton Guijarro van nu ex-leider Eljanov, terwijl Abdusattorov rode lantaarn Warmerdam versloeg en daarmee oprukt naar een gedeelde 3^de plaats. Anton Guijarro leidt voor L’Ami.

In ronde 11 ging Firouzja voor de 3^de keer op rij onderuit, nu tegen Anand. Nu ja, tegen zo’n drietal, wat wil je? Carlsen kreeg intussen Duda niet plat, terwijl Caruana (bij wijze van spreken) geen moeite had met Kovalev. Na z’n mooie parcours tot nu toe moest Van Foreest nu de duimen leggen voor Artemiev. Twee ronden voor het einde heeft Caruana een vol punt voorsprong op Carlsen, die toegaf dat eindwinst er voor hem zo goed als niet meer inzat. Bij de Challengers waren het alweer Anton Guijarro en Abdusattorov die wonnen (van Smirnov en L. Van Foreest) en hun positie verstevigden. De Oezbeekse jonge belofte (15 jaar) staat nu al (met L’Ami) op 2, zij het een vol punt achter de Spaanse leider.

Ronde 12. Voor het eerst in jaren (vermoed ik, toch), en zo niet, sinds enige tijd, werd het tornooi beslist met nog een speeldag te gaan. Dat was simpel, althans volgens de uitslagen: Caruana won als enige, van dezelfde Duda waar Carlsen gisteren zijn tanden op stuk beet,  en liep dus nog een half punt verder uit op iedereen (behalve Duda, dat was een heel punt en zonder belang voor de eindzege), waardoor de champ al op anderhalf punt stond, om van de rest maar te zwijgen. Volgend jaar in de inkomhal (waar de foto’s van de recente winnaars hangen) een nieuw gezicht (tussen 7 keer Carlsen en enkele eenmaligen): Fabiano CARUANA, 1^ste eindzege bij de Masters. Verrassende ontwikkeling in de andere groep: Warmerdam deelt een volle tik uit aan leider Anton Guijarro, zodat de achtervolgers dichterbij kunnen komen. Abdusattorov en L’Ami remiseren allebei en blijven steken op een halfje, terwijl Eljanov wint van Ganguly en zich bij die twee voegt. Pittig detail: Eljanov en L’Ami nemen het in de laatste ronde tegen elkaar op. Als Anton Guijarro echter niet verliest, wint hij het tornooi: niemand kan zijn SB verbeteren.

Ronde 13. De winnaar was al bekend, de andere ereplaatsen zouden wel niet meer veranderen (met Carlsen op 2 en So op 3). Niettemin ging Caruana nog maar eens op zoek naar de winst, in veruit de langste partij van de dag, en kostte het Artemiev bovendien enige moeite om tijdig op te geven. Daarmee eindigde de Amerikaan met 10/13, een record dat enkel Carlsen (2013) en Kasparov (1999) hem voordeden. Het levert hem een flinke ELO-sprong op ook: 2842, nog nauwelijks een 20 punten achter Carlsen (2862) en op een zucht van z’n persoonlijk record (2844). Belooft dat voor het WK straks (dat Caruana eerst nog wel moet halen, zie het Kandidatentornooi straks in maart)?

Bij de Challengers kon er nog wat veranderen, maar na de relatief snelle remise van Anton Guijarro (en L. Van Foreest) stond zijn eindzege, met promotierecht naar de Masters van 2021, zowat vast. Eljanov en L’Ami maakten er nog een rollercoaster van, maar strandden op remise, en ook Abdusattorov kon geen winst bereiken tegen Saduakassova. De drie achtervolgers zijn gedeeld tweede, in de volgorde Abdusattorov – hou dat jong talent ook maar in de gaten – Eljanov en L’Ami. Straf: op de andere borden, waar het er niet meer zo toe deed, werd wel gewonnen en verloren. Warmerdam won z’n tweede op rij, tegen Smeets, Nihal versloeg Mamedov, Keymer klopte Grandelius en Ganguly nam Smirnov te grazen. Ere wie ere toekomt.

Daarmee zit deze editie er weer op, maar we komen binnenkort alleszins nog terug met nieuws over de laatste groep Belgen, m.n. onze tienkampers en hoe zij het ervan hebben afgebracht.