De WK’s vliegen ons om de oren de laatste weken: nog maar net hebben Carlsen en Ju hun wereldkroon bevestigd en huppakee, daar is Sint-Petersburg met het jaarlijkse WK Rapid & dito Blitz. Vorig jaar – Riyad, Saoedi-Arabië – werd u op een uitgebreide meerdaagse verslaggeving vergast (voltooid deelwoord van vergasTen), deze keer houden we het wat beknopter, d.i. alles in één keer. Ter herinnering de vorige winnaars, ergo titelverdedigers: bij de heren Anand (rapid) en Carlsen (Blitz), en bij de dames Ju (rapid) en Dzagnidze (blitz). _LEESMEER_

Dat Carlsen zijn zinnen had gezet op álle wereldtitels (klassiek, rapid, blitz) zal wel geen al te drieste aanname zijn, en behoudens een vlaagje van verbijsterende zinnen mijnerzijds heeft hij dat met zoveel woorden ook zelf gezegd. Tja, en wie zou er twijfelen aan zijn meesterschap in het snelle schaak, nog onmiskenbaarder en onbetwistbaarder dan in de klassieke versie, waar dat toch iets minder uitgesproken is geworden?

RAPID, DAG 1

Groot is dus de surprise in de open reeks wanneer de champ simpelweg zijn eerste twee partijen verliest. In de eerste, zowat met de winst in handen, bestaat hij het zelfs om zijn volle increment te laten lopen en net buiten de tijd zijn zet te voltooien. En in de tweede speelt hij, al dan niet nog tandenknarsend, de zgn. Patzer Opening (1. e4 e5 2. Dh5), ook bekend als  Parham, Danvers of Kentucky Opening, Nakamura, Dame of Eigenzinnige Dame Aanval en, godbetert, Dame Uitstap (alles ‘vrij’ vertaald). Niets mis mee op zich, en het gaat 20 zetten prima, maar dan begint de Noor er serieus naast te slaan, met fatale afloop.

Nu ja, er blijven nog 13 ronden te gaan, dus voor een Carlsen is dan nog niets gespeeld. Daar denkt de concurrentie natuurlijk het hare van. Na 5 ronden leiden de 15-jarige en beloftevolle Iraniër Firouzja en gevestigde waarden Nepomniachtchi en Andreikin met 4,5/5, terwijl Carlsen er toch nog een 3/5 uit heeft geperst. Niet vermeld in dit overzicht: een 15-tal met 4/5 en een 28-tal met 3,5/5, om maar te zwijgen van het 42-tal dat bij Carlsen staat. Er zijn er nog altijd velen geroepen …

Bij de dames tekent de hele top-10 present, op nummer 1 Hou na. Ook Anna Muzychuk, die won in 2016 maar vorig jaar, in het Saoedische Riyad, het tornooi boycotte om hoofddoekredenen (bij de heren bleef Nakamura toen ook principieel weg), is er weer bij. Wereldkampioene Ju, ook titelvoerend in rapid, neemt vanaf dag 1 de zaak in handen: met een 4/4 (de dames doen per dag een ronde minder) zet ze de concurrentie meteen op achterstand. De zusjes Muzychuk, de eeuwige Tan en nog enkele freules volgen op korte afstand.

RAPID, DAG 2

Ook vandaag gaat Carlsen één keer de boot in, maar ter compensatie wint hij z’n overige partijen, al kruipt hij alvast één keer zwaar door het oog van de naald. Er komt nu een 7-tal aan de leiding, waaronder enkele notoire ‘rappe mannen’: Nepomniachtchi, Andreikin, Wang, Yu, Artemiev, Dubov en Matlakov. Op een half punt volgen onder meer Carlsen (jawel) en titelverdediger Anand. “Maar een half punt achter? Dat is zo onverdiend dat het niet eens meer grappig is …”, was de champ streng voor zichzelf.

Het vrouwelijk geweld komt onverminderd van Ju, die o.m. Anna Muzychuk klopt, maar door twee remises er niet echt vandoor gaat. Ze voert het pak aan met een half punt voorsprong op de andere Muzychuk, Mariya, en een vol punt op een 7-tal, waarin ook verliezend WK-finaliste Lagno zich is komen nestelen. Ook de 21-jarige Iraanse Sarasadat Khademalsharieh – van de naam alleen al begin ik zowat te smelten, maar zie verder – hoort erbij, ook al hadden u en ik er nog nooit van gehoord. Er klopt nogal wat Iraans talent aan de deur …   

RAPID, DAG 3 en SLOT

Dat er velen geroepen waren, liet ik al verstaan, en dan verrast het misschien wel dat er uiteindelijk maar één de eerste was. Deze keer geen oudje, zoals in de vorige twee edities (Anand in 2017, Ivanchuk in 2016), maar jong aanstormend talent: de 22-jarige Daniil Dubov (uit Rusland) bleef ongeslagen en finishte met 11/15 een halfje voor Mamedyarov en Nakamura. Op gelijke hoogte, maar via scheidingscriteria buiten het podium, eindigden Artemiev en Carlsen. Terloops: Dubov hield o.m. Carlsen op remise, die daardoor zijn laatste hoop op eindwinst in feite mocht beginnen opbergen, en dat was misschien niet zo verrassend, gelet op het feit dat (nu ook bekend werd dat) hij tot het WK-secondantenteam van Carlsen had behoord en dus al diens ‘kneepjes’ kende.  

Bij de dames stevende Ju linea recta op de eindzege af, zeker na de winst in de eerste partij van de dag tegen haar uitdaagster van november, Lagno. Toch werd het nog even spannend, nadat ze in de voorlaatste ronde haar eerste achtervolgster Khademalsharieh snelsnel remise had aangeboden en in de laatste het behoorlijk kwaad kreeg tegen Abdumalik, die echter niet wist af te maken. Op een punt van Ju werden Khademalsharieh en Goryachkina tweede en derde.

Over die zilveren medaille, Sarasadat Khademalsharieh (zie foto), nog een uitsmijtertje, voor wie dat kan smaken. Ik heb wat met namen, en in het Nederlands is het vaak eenvoudig, maar mijn Perzisch of Farsi is nu ook niet je dat. Als ik wikipedia mag geloven is haar naam eigenlijk Sara-sadat Khadem al-Sharieh, en dan weet u meteen waarom zij soms ook gewoon Sara Khadem wordt genoemd. Het scheelt alvast in uitspreekbaarheid. Dat ‘sadat’ uit haar voornaam zou een suffix zijn dat (verplicht!) wordt toegevoegd als de betrokken vrouw (voor een man is het ‘sayid’ of een variant daarop) zou afstammen van de profeet Mohammed zelf, of als dat althans wordt aangenomen. Het laatste deel, ‘al-Sharieh’ is een soort kwalificatie (vgl. met Karel de Stoute, Filips de Goede, etc.) maar welke is niet eenvoudig te achterhalen. Mocht het een vrouwelijke versie zijn van al-Sharif (google stuurt mij daar constant naartoe) dan zou het de Nobele betekenen, maar dat zou moeten lukken. Enfin, als je de hele naam op die manier in ‘zinvolle’ delen kunt opsplitsen, dan is hij meteen een stuk hanteerbaarder. Gewoon Sara Khadem is natuurlijk nog simpeler. Hoe dan ook, talentvolle jongedame, en één van die vele ‘nieuwe’ Iraanse talenten (zie Firouzja, Maghsoodloo, …).

BLITZ, dag 4-5

Dat vatten we maar in één keer samen, met vooraf toch even de precisering dat er hier wel erg snel wordt gespeeld: 3+2, oftewel 3 minuten en 2 seconden increment vanaf zet 1. Notoire snelle jongens (en meisjes) gaan er doorgaans in een rotvaart vandoor. Halfweg waren dat Artemiev en Carlsen bij de heren en Lagno en Khademalsharieh bij de dames. Interessant, omdat Carlsen hier wel op koers lag voor een van de begeerde titels, terwijl Ju er deze keer leek naast te gaan grijpen. Dan toch geen triples in het verschiet?

De laatste dag bracht de bekroning. Carlsen stoomde zonder verpinken en ongeslagen door naar eindwinst (17/21), en deelde onderweg een fraaie sportieve lel uit aan z’n eeuwige twitterplaaggeest Giri. Nipt tweede (16,5/21) werd Duda en  een volle twee punten verder pakte Nakamura brons (14,5/21). Co-leider na de 1^ste dag Artemiev viel terug naar de 9^de stek en rapidwinnaar Dubov behaalde nu de 15^de plaats.

Bevestiging bij de dames. Co-leidsters Lagno en Khademalsharieh begonnen met een remise tegen elkaar en gingen dan huns weegs. Lagno blikte achtereenvolgens Tan en Ju in en liet zich nadien niet meer verontrusten. Grote sensatie Khademalsharieh verloor wel één keer, i.c. tegen de Chinese Lei die knap alleen derde werd, maar bleef verder ongenaakbaar en behaalde haar tweede zilver. In één moeite behaalde ze ook de trofee van beste in de beide tornooien samen (zoals Carlsen bij de heren).

Samenvattend:

WK Rapid 2018: Daniil Dubov en Wenjun Ju

WK Blitz 2018: Magnus Carlsen en Kateryna Lagno

Beste, gecombineerd: Magnus Carlsen en Sarasadat Khademalsharieh

Daarmee kunnen we het jaar genoegzaam afsluiten: bye bye 2018 en van harte welkom 2019! En bij deze wenst uw verslaggever u een allergenoeglijkst nieuw (schaak)jaar toe!

Proost!